Dagelijks archief: vrijdag 9 december 2005

Gabriel in Veenendaal

De Haagse School is bekend geworden met atmosferische schilderijen meestal gedrenkt in grijzige tonen. Een paar schilders hebben altijd de grauwheid van hun doeken geweerd en bleven heldere kleuren gebruiken. Met name Willem Roelofs. Maar ook Paul Gabriel, die wel eens de colorist van de Haagse School genoemd wordt. Evenals Roelofs woonde hij jaren in Brussel. Van daaruit maakte hij schildersafari’s naar pittoreske boerendorpjes in Nederland.

Beiden schilderden in de omgeving van Veenendaal. Roelofs rond 1857 en Gabriel vertoefde er in 1866. Tijdens de laatste grote tentoonstelling over de Haagse School in 1998 in de Kunsthal zag ik in het schetsboekje van Willem Roelofs een tekening gemaakt in Veenendaal. Altijd noteerde hij onder iedere schets die hij buiten maakte de naam van de lokatie.

Op dit moment hangt er bij Simonis & Buunk Kunsthandel een prachtig schilderij van Paul Gabriel: ochtendstemming bij Veenendaal. Mijn overgrootvader was toen net geboren, niet ver van de plek waar Gabriel het doek geschilderd moet hebben: het Benedeneind aan de Grift.

Paul Gabriël was in de eerste plaats landschapsschilder en wel van het typische Hollandse polderland: weilanden met brede vaarten onder hoge luchten. Daarnaast was Gabriël ook bekend als schilder van (bloem)stillevens.
Hoewel Gabriël zich bij de kunstenaarsstroming van de Haagse School aansloot – hij werkte wel samen met Anton Mauve – nam hij vrijwel direct afstand van hun voorkeur voor grijze tinten. Gabriël: ´Een vroege morgen kan er oppervlakkig grijs uitzien maar zij is het niet.´ Om die reden wordt hij wel de colorist van de Haagse School genoemd. Zijn liefde voor kleur bracht hij over op een van zijn leerlingen, Willem Bastiaan Tholen.
 
Bron: Simonis & Buunk Kunsthandel
Gabriel