Dagelijks archief: woensdag 21 december 2005

sms’ jes van klei

Gisteren was ik met mijn broer weer eens in het Rijksmuseum van Oudheden (RoMeO) in Leiden. Toen wij daar drie jaar geleden voor het laatst waren, bezochten we de tentoonstelling Bronnen van Inspiratie over Syrische kunst. Deze mooie en grote tentoonstelling die 85.000 bezoekers trok, gaf een prachtig overzicht van de culturen die elkaar vanaf het 4e millennium voor Christus tot aan onze tijd in het huidige Syrische grondgebied hebben opgevolgd. Vier mijlpalen in de geschiedenis van de mensheid liggen in Mesopotamië(een deel van het huidige Irak en Syrië): de ontwikkeling van de landbouw, het ontstaan van de eerste steden, de uitvinding van het wiel en het schrift.

Ook nu werd mijn aandacht weer getrokken door kleitabletten, waar het RoMeO er zelf een aantal van in het bezit heeft. Vanaf 1986 wordt er ieder jaar een paar maanden driftig gegraven door een groep archeologen van het RoMeO onder leiding van Peter Akkermans in Tell Sabi Abyad (Arabisch voor: ‘heuvel van de witte jongen’), een lokatie in Noord-Syrië. Op het web vond ik een website over het opgravingswerk in Tell Sabi Abyad.

De Nederlandse filoloog en assyrioloog Frans Wiggerman ontcijfert een kleitablet dat in Tell Sabi Abyad is opgegraven.

Het spijkerschrift is ontstaan vanuit de behoefte een administratie bij te houden. Eerst gebruikte men daar zgn. telsteentjes voor. Toen men daarna met een driehoekige stift afdrukken in plakjes klei ging maken, ontwikkelde zich daaruit het zgn. spijkerschrift.

Een sms’ je van duizenden jaren oud

Volgens Frans Wiggerman, een van de weinige kenners van het spijkerschrift, geeft het een enorme kick als je een boodschap weet te ontcijferen. Ik kan het me goed voorstellen, alsof zo’n stukje klei ineens begint te praten. Misschien moet ik na mijn 65ste eens Sumerisch, Akkadisch of Hettitisch gaan leren en ontdekken dat dode talen niet bestaan.

tell sabi abyad
Tell Sabi Abyad in het Noorden van het huidige Syrië

Overigens is dr. Frans Wiggerman deze maand met vervroegd pensioen gegaan en komt er, ook door het emiraat van professor Marten Stol een einde aan het specialisme assyriologie bij de Vrije Universiteit in Amsterdam. Per 1 januari 2006 gaat dr. Caroline Waerzeggers Talen en Culturen van het Oude Nabije Oosten doceren.
lees verder