Dagelijks archief: zaterdag 27 februari 2010

ten hemel schreiend brutalisme

zojuist verschenen: Het reële paradijs van Albert Gielen
socialistische architectuur en stedenbouw in Praag 1948-1989
GielenIn het eeuwenoude Praag hebben tal van ingrijpende perioden en gebeurtenissen hun sporen nagelaten in de architectuur van de stad. Een bijzonder ingrijpende periode is die van het communisme, dat van 1948 tot 1989 het land in zijn ijzeren greep hield. Het twintigjarig jubileum van de Fluwelen Revolutie in oktober a.s. is een goede aanleiding om de balans op te maken en zowel de geïnteresseerde thuisblijver als de bevlogen reiziger te helpen de sporen van het communisme – hoe fel bekritiseerd ook – terug te vinden en als zodanig te herkennen.
 
De Praagse architecten van na de Tweede Wereldoorlog wilden in de stijl van het functionalisme blijven werken, maar de communistische heersers waren hier fel tegen gekant. Het tij leek te keren toen Tsjechoslowakije op de Wereldtentoonstelling in Brussel in 1958 tal van nieuwe impulsen op het gebied van architectuur liet zien. Heel voorzichtig trachtte het land weer aan te knopen bij de internationale architectuur. Tijdens de Praagse Lente leek de aansluiting met het Westen gevonden te zijn, maar de militaire inval in 1968 deed alles weer teniet en daarmee was de Praagse lente voorbij. Er begon een ‘normalisatieproces’ en het reëel socialisme werd ingevoerd, zoals het socialisme in de oostbloklanden werd genoemd. Deze gids neemt de lezer mee naar de architectuur uit deze turbulente periode, niet alleen naar de afzonderlijke bouwwerken, maar ook naar de veel bekritiseerde uitbreidingswijken waar meer te zien is dan men in eerste instantie verwacht.
 
Bron: tsjechie.net
Officieel was kritiek verboden tijdens de – communistische – tijd van de bouw, maar in feite
werd de toren verafschuwd
omdat het te overheersend was
op de skyline van Praag
Žižkovská televizní věž
Žižkovská televizní věž
Toen ik in 1993 Praag bezocht, was ik ontdaan van dit horizonvervuilende gedrocht midden in de stad. Brutalistische oostblok architectuur is meestal ten hemel schreiend. Ironisch genoeg werd de televisietoren pas voltooid in 1992 na de Fluwelen Revolutie, terwijl bijna iedereen het verafschuwde. Nu het socialistische ding er eenmaal stond werd in 2000 een dappere poging gedaan het op te leuken met beelden van kruipende baby’s.
Žižkovská televizní věžis een televisietoren in de Tsjechische hoofdstad Praag. De constructie werd gebouwd tussen 1985 en 1992 op een heuvel in de wijk Žižkov. Naar deze wijk is de toren, die een hoogte heeft van 216 meter, genoemd. De Žižkovtoren valt op door zijn ongewone uiterlijk. Aan drie betonnen palen hangen blokken waarin de radiozenders, de observatieruimtes en het torenrestaurant zijn gevestigd. Het torenrestaurant hangt op een hoogte van 63 meter, een ander uitzichtpunt op 95 meter hoogte.
 
David ČernýSinds het jaar 2000 zijn de drie palen van de toren versierd met beelden van kruipende baby’s, ontworpen door de Tsjechische beeldhouwer David Černý. Zoals vele brutalistische bouwwerken in Centraal- en Oost-Europa werd de TV-toren niet op prijs gesteld door de Praagse bevolking. Officieel was kritiek verboden tijdens de – communistische – tijd van de bouw, maar in feite werd de toren verafschuwd omdat het te overheersend was op de skyline van Praag.
 
Bron: nl.wikipedia.org