pruikenfilm met hippe fratsen

gezien met Michaela: Marie-Antoinette (Sofia Coppola, 2006)

Omdat ik van geschiedenis hou, hou ik ook van historisch drama. Dat genre heeft voor mij altijd een voordeel: als het filmscript niet deugt, blijft er meestal nog te snoepen van de decors en de kostuums. Er wordt genoeg historisch drama geproduceerd. De BBC, wereldkampioen in het genre, doet vooral de Jane Austen-tijd en het Victoriaanse tijdperk herleven. Maar voor een kostuumfilm is misschien geen andere periode zo filmgeniek als de pruikentijd. Wanneer de negentiende eeuw vooral door Engeland geclaimd wordt, is de achttiende eeuw echt ‘een Franse eeuw’, ook al wordt de muziek uit deze eeuw juist gedomineerd door de grote Duitse en Oostenrijkse componisten. Maar de lifestyle van het galante tijdperk is ontegenzeggelijk Frans.

Kirsten Dunst als Marie Antoinette
Kirsten Dunst als Marie-Antoinette

Enkele grote regisseurs zoals Stanley Kubrick (Barry Lyndon, 1975) en Milos Forman (Amadeus, 1985 en Valmont, 1988) hebben zich aan de achttiende eeuw gewaagd. Na het enorme succes van Amadeus in 1985 was de achttiende eeuw even populair en verschenen in de jaren daarop een aantal historische films: The Mission (Joffe, 1986) Dangerous Liaisons (Frears,1988), Valmont (Forman, 1989) (beiden gebaseerd op les liaisons dangereux), Last of the Mohicans (Mann, 1991), Farinelli (Corbiau, 1994) The Madness of King George (Hytner, 1994). Daarna werd het iets rustiger, maar twee jaar geleden verscheen er weer een achttiende eeuw historisch drama, ditmaal over het leven van de Franse koningin Marie-Antoinette die haar hoofd verloor in de Franse revolutie.

Marie Antoinette Timeline 1755-1793
interactieve tijdbalk over het leven van Marie-Antoinette (1755-1793) op de official website van sonypictures.com

Marie-Antoinette komt voor mij niet boven het genre van de pruikenfilm uit. Hoewel Kirsten Dunst een prachtige (titel)rol speelt, blijven de andere personages behoorlijk plat. Irritant vind ik de gimmick om in de track keiharde rock op te nemen (Bow Wow Wow, Siouxsie and the Banshees, The Cure). Dat effect kenden we van A Knights Tale (Helgeland, 2001) met Queen’s ‘we will rock you’ tijdens een riddertoernooi. Dat anachronisme moet blijkbaar het stof afblazen van het verleden voor degenen die geschiedenis muf en duf vinden. Hopelijk wordt dit geen trend bij historisch drama, geef mij maar de reconstructieve benadering en geen hippe fratsen.

Marie Antoinette Website
hippe website van Marie-Antoinette
met ‘digitale rocaille’
de excecutie van Marie-Antoinette
(…)Voor ze de gevangenis verliet kreeg ze een priester toegewezen, die ze echter weigerde. In haar bijbel schreef ze ‘s morgens om 5 uur, dat ze geen tranen meer had om voor haar arme kinderen te huilen. Verder schreef ze haar testament. Dit testament, die bestemd was voor haar schoonzusje Madame Elizabeth heeft nooit de geadresseerde bereikt en werd jaren later in de paparassen van Robespierre teruggevonden. In dit document riep Marie-Antoinette haar kinderen op, nooit hun vaders en moeders dood te wreken, ook kwam zij terug op het pijnlijke moment tijdens de rechtszaak over de beschuldiging van incest (ook madame Elizabeth werd beschuldigd van incest). Marie-Antoinette schreef dat haar schoonzus het voorval snel moest vergeten en dat zij (Elizabeth) ook wel wist hoe makkelijk kinderen woorden in de mond gelegd konden worden. Nadat haar haren werden afgeknipt, zodat het valbijl ongehinderd zijn werk kon doen, werd ze op 16 oktober naar de guillotine gebracht. Voorafgaand op de excecutie waren veel Parijzenaars uitgelopen om getuige te zijn van dit zeldzame spektakel. Zo stonden langs de route de mensen rijen dik. Om Marie-Antoinette nog meer te vernederen werd ze niet in een afgesloten koets maar op een strontkar naar het schavot gebracht.
 
Marie-Antoinette naar haar excecutie geleid door Jacques-Louis DavidIn Rue du Faubourg St. Honoré zat op een balkon van een bovenwoning de schilder David. Bij het langstrekken van de kar schetste hij de laatste tekening die van Marie-Antoinette bekend is. Hij tekende haar met haar Habsburgse onderlip, die minachtend samengeknepen waren. Wat de Parijzenaars niet zagen maar wat ze wel graag wilden was hun voormalige vorstin in angst zien. Marie-Antoinette heeft de hele weg niet één keer angst getoond en dat viel de Parijzenaars wel een beetje tegen. Anders was dit bij de voormalige Maîtresse van Lodewijk XV, Madame Du Barry, die zo hard schreeuwde dat de mensen straten verderop nog kippenvel hadden. Op het schavot werd ze door het Parijse volk nogmaals vernederd en bespot. De Parijse meester-beul Sanson gebood haar naar boven op het schavot te komen (Marie-Antoinette leek door de snelheid waarmee ze dit deed haast te hebben). Per ongeluk trapte ze op de voet van Sanson en in haar laatste ogenblikken, verontschuldigde ze zich aan haar doder (‘sorry, ik deed het niet expres’). Nadat het hoofd gevallen was doopten veel mensen hun mouwen nog even in het bloed. De dienstdoende gemeente ambtenaar van de stad Parijs vermelde later dat het lichaam van Marie-Antoinette met het hoofd tussen de benen begraven was op het kerkhof van het convent de Madeleine (Parochie).
 
Bron: nl.wikipedia.org
excecutie van MarieAntoinette 1793
de excecutie van Marie-Antoinette
op 16 oktober 1793

Marie-Antoinette in 1775 op 19-jarige leeftijdMarie-Antoinette, voluit: Maria Antonia Josepha Johanna (Wenen 1755 – Parijs 1793) was de echtgenote van koning Lodewijk XVI van Frankrijk (en als zodanig koningin van Frankrijk). Ze was één van de zestien kinderen van keizer Frans I en Maria Theresia van Oostenrijk. Haar overgrootvader langs vaderszijde was Filips van Orléans. In 1770 trouwde ze met Lodewijk, die vier jaar later de troon besteeg na de dood van zijn grootvader Lodewijk XV. Marie-Antoinette werd al op 15-jarige leeftijd uitgehuwelijkt aan de Franse kroonprins. In haar huwelijksleven moest ze afrekenen met Madamedu Barry, de maîtresse van koning Lodewijk XV.

Bron: nl.wikipedia.org

official website [sonypictures.com] | Marie Antoinette [en.wikipedia.org]