pronkschilder [ 1 ]

Franz Xaver Winterhalter (1805-1873)
op 1 juli bezochten we zijn geboorteplaats Menzenschwand

Weinigen zal de naam Franz Xaver Winterhalter tegenwoordig nog iets zeggen. Toch was hij in hogere kringen een van de meest gevierde schilders van de negentiende eeuw. Hij rekende onder zijn clientèle meer vorstenhoven dan Tizian en Rubens bij elkaar. Zijn goed gelijkende portretten, fabelachtige stofuitdrukking en nauwkeurige uitwerking werden aan het hof zeer hoog gewaardeerd. Toch liep men in de kunstwereld toen al in een wijde boog om Winterhalter heen. Men vond zijn schilderijen maar inhoudsloze plaatjes.

Winterhalter was een pronkschilder par excellence en zijn kunst had slechts één doel: het behagen van zijn opdrachtgever. Daarom deed hij het kunstje van het behaagzieke rococo rond 1850 nog eens over. Met zijn glamourportretten oefende hij ook invloed uit op de mode aan het Franse hof. Keizerin Eugénie van Frankrijk liep er weer bij als Marie-Antoinette en de hofdames moesten vanwege hun wijde hoepelrokken toen al (minstens) anderhalve meter afstand houden.

Voordat ik wat over de portretten van Winterhalter ga schrijven, laat ik eerst een paar foto’s zien van ons bezoek aan het Winterhalter Museum in Menzenschwand. In dit boerengat hoog in het Zwarte Woud voel je de magie van het sprookje van de boerenzoon die toegang kreeg tot vrijwel alle Europese vorstenhoven, misschien wel het sterkst.

Winterhalter in menzenschwand
Menzenschwand in het Zwarte Woud
Winterhalter in menzenschwand
Het geboortehuis van Franz Xaver (1805) en Hermann (1808) Winterhalter in Menzenschwand
Winterhalter in menzenschwand
De sfeer van de Biedermeier is in het Winterhalter Museum in Menzenschwand expliciet aanwezig. Ook de toilet is geheel in stijl en er hangt zelfs werk van Winterhalter. (schuin boven de pot)
Winterhalter in menzenschwand
Originele schilderijen van Franz Xaver Winterhalter bevinden zich voornamelijk in de koninklijke collecties in Europa. De meeste portretten zijn te bewonderen als lithografie want zijn werk werd halverwege de negentiende eeuw veel gereproduceerd.
Winterhalter in menzenschwand
Een van de weinige schilderijen in het Winterhalter Museum, een ingetogen meisjesportret uit de Biedermeierzeit dat het museum enkele jaren geleden op een veiling wist te bemachtigen
Winterhalter in menzenschwand
Michaela sloot haar bezoek af met een Winterhalter Torte, met een chocolade medaillon van de gebroeders en een passend Sisi-servet

Winterhalter Museum [ winterhalter-menzenschwand.de ]