eerste vijf verhalen van Fort Navajo 1965 – 1969
Toen Blueberry in 1965 voor het eerst in het legendarische Franse stripblad Pilote verscheen en twee jaar later in het eveneens legendarische Nederlandse stripblad Pep had de 27-jarige Giraud al heel veel getekend. Maar de ontmoeting die hij op zijn twintigste had met de Belgische striptekenaar Jijé (Joseph Gillain) zou een beslissende betekenis hebben voor zijn loopbaan en zou indirect ook naar het ontstaan van Blueberry leiden. Overigens is hij niet de enige striptekenaar die veel aan Jijé te danken heeft, daarover meer in het kader helemaal onderaan.
Vlak voordat Giraud in 1958 voor een reis naar Mexico vertrok, ontdekte hij dat de Belgische meester Jijé bij hem in de buurt van Parijs woonde. Toen hij in 1960 zijn trip naar Mexico en zijn militaire dienst (die hij min of meer kon ontlopen door voor de militaire krant Cinq sus cinq te gaan tekenen) achter de rug had, werd het contact met Jijé omgezet in een samenwerking. Giraud kon voor de 24 jaar oudere nestor van Spirou (Robbedoes) meewerken aan de westernstrip Jerry Spring, die Jijé in 1955 begonnen was. Voor het verhaal De Weg naar Coronado mocht Giraud de platen gaan inkten die door Jijé in potlood getekend waren. Zo groeide hij in de stijl van zijn leermeester, die hij pas in 1969 zou loslaten.
In de eerste verhalen van Ford Navajo is er zo weinig verschil tussen de tekeningen van leerling en leermeester, dat het in De Lange Weg naar Cochise (1968) niet eens opvalt dat de platen 18 tot en met 32 niet door Giraud maar door Jijé zijn getekend. Het is een robuuste stijl met stevige gesloten contouren en zwaar penseelwerk. Het eerste verhaal van Blueberry verscheen in 1975 als zwart-wit bijlage in Pep (Peptoe) zodat je Ford Navajo in kleur én zwart-wit met elkaar kan vergelijken. De kleur heeft eigenlijk weinig toegevoegde waarde en Jijé‘s robuuste stijl is echt toegesneden op de krantenstrip die in zwart-wit gedrukt werden.
Een tweede ontmoeting die belangrijk was voor Giraud’s leven was met de scenarist Charlier, eveneens een Belg. Hij ontmoette hem op de redactie van Pilote toen hij naar werk zocht. Gelukkig had hij goede referenties want hij had met Jijé samen aan Jerry Spring gewerkt. Daarbij had hij op zijn reis door Mexico zelf Navajo’s ontmoet en zijn ‘indianenverhalen’ vielen goed op de redactie. Zo ontstond het idee om een cowboystrip te gaan maken. Charlier schreef voor hem de eerste pagina’s van Fort Navajo maar wachtte vervolgens af, want hij wilde zien wat Giraud ervan zou gaan maken. Het was het allereerste begin van Blueberry, het jaar 1963.
Jean-Michel Charlier (1924 – 1989) was een scenarist die zich uitstekend documenteerde. Voor de eerste verhalen van Fort Navajo baseerde hij zich op de zogenaamde Apache Wars (zie hieronder) die na de Amerikaanse Burgeroorlog in de pas toegevoegde staten Arizona en New Mexico werden uitgevochten. Het legendarische opperhoofd Cochise speelt eveneens een grote rol in deze eerste cyclus van vijf verhalen (Fort Navajo – Storm over ‘t westen – De Eenzame Adelaar – De lange weg naar Cochise – Oorlog of vrede) Aanvankelijk kreeg Blueberry niet de enige hoofdrol, maar speelden Craig en Crow, zijn wapenbroeders uit het fort, ook belangrijke rollen. Daarom heette de serie in het begin nog Fort Navajo.
When the United States went to war against Mexico, many Apache bands promised U.S. soldiers safe passage through their lands. When the U.S. claimed former territories of Mexico in 1846, Mangas Coloradas signed a peace treaty, respecting them as conquerors of the Mexicans’ land. An uneasy peace (a centuries old tradition) between the Apache and the now citizens of the United States held until the 1850s, when an influx of gold miners into the Santa Rita Mountains led to conflict. In 1851, near Pinos Altos mining camp, Mangas was personally attacked by a group of miners who tied him to a tree and severely beat him. Similar incidents continued in violation of the treaty, leading to Apache reprisals. In December 1860, thirty miners launched a surprise attack on an encampment of Bedonkohes Apaches on the west bank of the Mimbres River. According to historian Edwin R. Sweeney, the miners “…killed four Indians, wounded others, and captured thirteen women and children.” Retaliation by the Apache again followed, with raids against U.S. citizens and property. This period is sometimes called the Apache Wars.
Bron: en.wikipedia.org
Joseph Gillain – Jijé (1914-1980)
de leermeester van GiraudSamen met Georges Remi (Hergé) is
Joseph Gillain (Jijé) een van de vaders van het Belgische beeldverhaal. Terwijl Hergé aan het begin stond van wat we later de Brusselse School zijn gaan noemen, geldt Jijé als de grondlegger van de School van Marcinelle. Tot de eerste School rekenen we o.a. Edgar P. Jakobs en Jacques Martin die Hergé volgden met de zgn. ‘klare lijn’. Tot de School van Marcinelle rekenen we bijvoorbeeld Franquin, Peyo, Will en Roba maar ook Giraud begon als leerling van Jijé te tekenen binnen deze School. Toen Joseph Gillain (Jijé) op 19 juni 1980 overleed, verscheen een paar weken later de Robbedoes met een rouwomslag in zwart-wit. Jijé was ook een beetje de vader van Robbedoes/Spirou. Ook al was hij niet de schepper van deze figuur (die eer komt de Franse tekenaar Rob Vel toe), tijdens de oorlog was Jijé de stuwende kracht achter het legendarische Belgische stripblad Robbedoes/Spirou. De Nederlandstalige Robbedoes verdween vier jaar geleden na 67 jaar van de markt, de Franstalige Spirou leeft gelukkig nog voort. Jijé‘s leerlingen [André] Franquin (Robbedoes en Kwabbernoot, Ton en Tineke, Guust), Peyo [Pierre Culliford] (Johan en Pierewiet, de Smurfen), Will [Maltaite] (Baard en Kale, Isabel) en [Jean] Roba (Bollie en Billie) (Morris [Maurice de Bevere] (Lucky Luke) ontbrak) kwamen na de dood van hun leermeester op de redactie van Robbedoes/Spirou in Brussel bijeen om herinneringen op te halen aan hun leermeester. Inmiddels zijn ook deze legendarische striptekenaars niet meer onder ons. Naast Jean Giraud, is Eddy Paape (Jan Kordaat, Luc Orient) Jijé‘s oudste en nog in leven zijnde leerling. Hij hoopt in juli 89 te worden. Tegenwoordig heeft Jijé een eigen museum en op deze prachtige webpagina is een selectie van Jijé’s strips te bekijken.
voorgaande aflevering | Blueberry [ official website ] | Blueberry [ moorsmagazine.nl ] | Blueberry [ zozolala.com ]
