Het nest van de tijd

in voorbereiding : Het nest van de tijd
meditaties rond geschiedenis, beeldvorming en identiteit
Reflecties op schilderkunst

het nest van de tijdMet het heden hebben we een directe relatie. Maar het verleden zien we altijd via een omweg. Als een herinnering die we bewaren tussen onze oren, en waarvan de scherpe kantjes in de loop der jaren zijn afgesleten of door een medium: film, fotografie en schilderkunst.

Bij beelden uit het verleden treedt altijd vervorming op. Deze wordt veroorzaakt door het medium (een filmopname laat onze voorouders van honderd jaar geleden zien in grijzen met malle motoriek) of door de tand des tijds (de vergeelde foto). Ons beeld van de eerste helft van de twintigste eeuw is vooral ‘ingekleurd’ door zwart-witbeelden.

Verder terug in de geschiedenis, voordat de fotografie bestond, zijn we in ons beeld van het verleden vooral afhankelijk van de schilder-kunst. Achteraf kunnen we stellen dat schilderkunst ‘fotografische’ kwaliteit bezit. We bedoelen dan het illusoire, het vermogen om de objectieve werkelijkheid, de actualiteit te spiegelen. In de beelden uit het verleden zijn wij collectief geworteld.

Over onze identiteit wordt te gemakkelijk beweerd dat deze een constructie is. Zoals we beelden construeren, zouden we ook ons zelfbeeld en onze identiteit construeren. Iedereen die wel eens wat met Photoshop klungelt, is zich bewust van beeldmanipulatie en framing. Wat laat je wel en wat laat je niet zien en op welke manier?

Dit boek gaat uit van een heel andere opvatting: identiteit is alles behalve maakbaar, maar ligt onwrikbaar vast in ons verleden, als de steen die niemand wentelen kan. Wat wél te construeren is, is imago, dat als een laagje make up over onze identiteit is uitgesmeerd. De meditaties rond geschiedenis, beeldvorming en identiteit zijn de blik in de spiegel tijdens het afschminken.

Geen postmoderne deconstructie maar een ouderwets demasqué.

Het nest van de tijd
achterkant van het boek