Willem

twee weken geleden bezochten we Potsdam en Berlijn

ikzelf als Wilhelm II“Willem achtervolgt ons” fluisterde Michaela in mijn oor toen we op de lange promenade door Park Sansouci naar het Neues Palais liepen dat maar niet dichterbij wilde komen. Toen ik omkeek moest ik haar gelijk geven. Precies vier weken geleden liepen we in het park van Huis Doorn waar Wilhelm II in 1941 stierf en alweer 68 jaar begraven ligt. Nu liepen we naar het Neues Palais waar hij in 1859 ter wereld kwam. Het Neues Palais werd onder Frederik de Grote gebouwd na het einde van de Silezische oorlogen (1763-1769). De sombere gesloten cilinder met guirlandes die het paleis bekroont, geeft het gebouw eerder het aanzien van een mausoleum dan van een paleis.

als Wilhelm II voor het Neues Palais in Potsdam waar de laatste Duitse keizer werd geboren
Neues Palais
Nach dem Tod Friedrichs des Großen im Jahr 1786 wurde das Neue Palais nur noch selten bewohnt oder für größere Festlichkeiten genutzt. 1859 bezog Kronprinz Friedrich Wilhelm, der spätere Kaiser Friedrich III., das Barockschloss mit seiner Familie. Während der nur 99 Tage dauernden Regierungszeit – vom 9. März bis 15. Juni 1888 – erhielt das Palais vorübergehend den Namen Schloss Friedrichskron. In dieser Zeit wurde ein Wassergraben zugeschüttet, der um das Palais herumführte, und einige Modernisierungsmaßnahmen ergriffen, die sein Sohn Wilhelm II. fortführte, wie die Installation einer Dampfheizung, elektrisches Licht, Badezimmer und Toiletten in den einzelnen Quartieren sowie 1903 ein Fahrstuhl im Nordtreppenhaus. Bis 1918 blieb das Palais für den letzten deutschen Kaiser und seine Gemahlin Auguste Viktoria bevorzugte Residenz.
 
Bron: de.wikipedia.org
Neues Palais
Neues Palais (1763-1769)

Wat hebben wij toch met de laatste Duitse keizer? Echt sympathiek kunnen we hem eigenlijk niet vinden, zeker niet nadat hij op 1 augustus 1914 Rusland de oorlog had verklaard en twee dagen later de Russische bondgenoot Frankrijk. Was hij daarmee niet direct verantwoordelijk voor de wereldbrand die volgde en die uiteindelijk 10 miljoen mensenlevens zou kosten? En indirect voor de 50 miljoen doden van de Tweede Wereldoorlog? Vanaf het balkon van het Berliner Stadtschloss schuin tegenover de Berliner Dom had hij op 31 juli 1914 zijn volk toegesproken en opgeroepen massaal in de Dom te gaan bidden voor het dappere Duitse leger dat nu ten strijde zou trekken. Een dag later hield hij een tweede balkonrede.

31. Juli 1914
de balkonrede van keizer Wilhelm II

Berliner DomEen kerk kan ik de Dom van Berlijn eigenlijk niet noemen, evenmin als zijn grote voorbeeld, de Sint Pieter in Rome. Voor gewijde architectuur vind ik de gezwollen barok te patserig. Maar als monument van trots nationalisme zou je deze pompeuze stenen berg zeer geslaagd kunnen noemen. De Berliner Dom maakt samen met de al even bombastische Reichstag deel uit van een bouwproject onder Wilhelm II, waarmee hij Berlijn wilde opstoten in de vaart der volkeren. Wilhelm II koos in navolging van Napoleon III voor de neo-barok, een stijl die het opgeblazen ego van keizers uitstekend belichaamt. In 1894 werd aan de bouw van de dom begonnen en in 1905 werd het monstrum gewijd. Veertig jaar later zou de kolos zwaar gehavend de Tweede Wereldoorlog overleven, te log om door bombardementen weggevaagd te worden. Pas in 1975 werd begonnen met de restauratie van de Berliner Dom die in 1992 werd afgesloten. De laatste keizer heeft de vernietiging van zijn geliefde Berlijn niet meer mee hoeven te maken.

Berliner Dom
in het portaal van de Berliner Dom staat nog een bord met kogelgaten van beschietingen tijdens de Slag om Berlijn, april – mei 1945

Neues Palais in Potsdam | Berliner Dom