Franz Hanfstaengl (1804-1877) werd in Beieren geboren vlak nadat Alois Senefelder in München de steendruk had uitgevonden. In 1806 had de Franse schilder en officier Louis-François Lejeune deze vlakdruktechniek in Frankrijk geïntroduceerd waar ze al snel lithografie genoemd werd. Hanfstaengl werd in de jaren dertig de bekendste portretlithograaf van München en kreeg in de Beierse hoofdstad de bijnaam Graf Litho. In 1839 was het Frankrijk waar een nieuwe uitvinding werd gedaan die ditmaal naar München werd gebracht: de fotografie. Hanfstaengl opende in het begin van de jaren vijftig een fotoatelier en veel van de lokale beroemdheden die hij al gelithografeerd had, wilden nu van zichzelf een foto. Niet alleen de high society uit München liet zich bij Hanfstaengl vereeuwigen in het nieuwe wonderbaarlijke medium, maar ook ver daarbuiten wisten beroemdheden de weg naar hem te vinden.

Dertig jaar geleden ontdekte ik het Album der Zeitgenossen, een verzameling foto’s van Hanfstaengl‘s beroemde tijdgenoten die zich tussen 1853 en 1863 door hem lieten portretteren, waaronder Richard Wagner (1813 – 1883), Clara Schumann (1819 – 1896), Leo von Klenze (1784 – 1864), Franz Liszt (1811 – 1886), Justus von Liebig (1803 – 1873), Hans Christian Andersen (1805 – 1875), Elisabeth (Sisi) von Österreich (1837 – 1898), en Carl Spitzweg (1808 – 1885).

Het album geeft een prachtig tijdsbeeld van het midden van de negentiende eeuw waarin fotografie en schilderkunst nog hecht met elkaar verbonden waren. Het was een tijd waarin levendigheid voor plechtigheid moest wijken. Spontaniteit behoorde niet de mogelijkheden omdat de geportretteerde zijn houding voor de camera moest bevriezen vanwege de lange sluitertijd.