Doordat de overheid zich als geïnstitutionaliseerde mecenas terugtrekt, worden veel kunstenaars die ooit afhankelijk waren van subsidie, nu gedwongen een knieval te maken voor „de markt„. In veel gevallen moeten deze kunstenaars om te overleven, net als vroeger, weer de persoonlijke en commerciële belangen gaan dienen van rijke particuliere opdrachtgevers.
Een serie over de schilder en zijn opdrachtgever in de periode 1712-1912. Aflevering 6: Franz Xaver Winterhalter en koningin Victoria
De Duitse Fürstenmaler Franz Xaver Winterhalter (1805-1873) werd geboren in Menzenschwand, een klein dorpje in het Zwarte Woud, en kreeg zijn opleiding als portretschilder o.a. bij Joseph Karl Stieler (1781-1858) in München. In 1831 werd hij hofschilder van groothertog Leopold van Baden in Karlsruhe. Eind 1834 trok hij naar Parijs waar hij in de jaren daarop de aandacht op zich kreeg gevestigd tijdens de jaarlijkse tentoonstellingen van de Salon. Hier werd hij opgemerkt door de Franse koning Louis Philippe en vanaf dat moment ging het snel met zijn carrière. Door zijn succes aan het Franse hof kreeg hij gemakkelijk toegang tot het Belgische en Engelse hof.
de 24-jarige koningin Victoria
Franz Xaver Winterhalter kreeg in 1842 zijn eerste portretopdracht van de jonge koningin Victoria van Engeland. Ze zou hem bijna dertig jaar lang opdrachten blijven geven. Vooral in de jaren veertig schilderde Winterhalter talloze portretten van haar, prins Albert en de kinderen. In 1843 schilderde hij het bovenstaande portret van de pas 23-jarige koningin Victoria. Het is een intiem huiselijk moment dat in de Biedermeiertijd geliefd was. Toch is het ook een gewaagd portret. Een lange haarlok hangt bevallig over de boezem van de jonge koningin terwijl haar mond halfopen is. Blijkbaar viel het in de smaak want hij mocht koningin Victoria tot 1871 tot zijn vaste klanten rekenen.
Koningin Victoria en haar gezin
Winterhalter schilderde in een behaagzieke stijl met veel aandacht voor de kleding en juwelen. Halverwege de negentiende eeuw bevielen zijn portretten zo goed, dat alle vorsten in Europa zijn naam kenden. Als schilder van de Restauratie pur sang bevestigde hij de keizers en koningen in hun conservatisme en verwees hij zonder gêne naar de hofschilderkunst van het ancien régime. In de jaren zestig schilderde hij nog steeds in een soort neo-rococo, terwijl Eduard Manet en zijn collega’s van de Salon des Refusés al begonnen waren de schilderkunst fundamenteel te vernieuwen.
Varvara Alekseyevna Musina- Pushkina
een voorbeeld van de neo-rococo dat mij aan de portretten van Jean-Marc Nattier (1685-1766) doet denken.
Keizer Frans Jozef van Oostenrijk, Keizerin Elisabeth van Oostenrijk, Keizer Maximiliaan van Mexico, Keizerin Charlotte van Mexico, Keizer Napoleon III van Frankrijk, Keizerin Eugénie van Frankrijk, Keizerin Augusta van Duitsland, koningin van Pruisen, Keizer Frederik III van Duitsland, koning van Pruisen, Keizerin Victoria van Duitsland, koningin van Pruisen, Tsarina Maria Alexandrovna, Tsarina Alexandra Fjodorovna van Rusland, koningin Olga van Württemberg, Koningin Sophie der Nederlanden, Koning Lodewijk-Filips van Frankrijk, Koningin Marie-Amélie van Frankrijk, koningin Sophie der Nederlanden, Koning Leopold I der Belgen, Koningin Louise der Belgen, Koningin Maria-Hendrika der Belgen, Koningin Isabella II van Spanje, Koningin Victoria van het Verenigd Koninkrijk, Prins-gemaal Albert van het Verenigd Koninkrijk, Koning Eduard VII van het Verenigd Koninkrijk.
Bron: nl.wikipedia.org
