“Schilderijen van landschappen zijn niets anders dan bedrieglijke beelden waarbij men de eigen ogen met eigen toestemming en hulp als het ware voor de gek houdt met een complot dat men zelf heeft gesmeed.”

Als deze uitspraak van Edward Norgate geldig is voor landschapsschilderijen dan is ze dat zeker voor landkaarten. Schilderijen en kaarten zijn uiteindelijk afspiegelingen van de ruimte en vanwege hun platheid zeer beperkt. Ook al geeft een kaart heel nauwkeurig hoogtelijnen weer, ze blijft een platte werkelijkheid vertegenwoordigen en dus van een heel andere orde.

“Een kaart is niet het gebied” is de bekendste uitspraak van Alfred Korzybski de grondlegger van de algemene semantiek. Deze uitspraak hangt samen met zijn these dat de mens in twee werkelijkheden leeft: de werkelijkheid die hem aan alle kanten omgeeft (het gebied) en de symbolische werkelijkheid die hij zelf creëert (de kaart). Het menselijk verstand is volgens hem alleen in staat is te reageren op de door hem gecreëerde platte werkelijkheid. In het meest extreme geval kan het verstand het aanwezige gebied volledig vergeten. Korzybski stelt dat veel menselijk lijden veroorzaakt wordt doordat we de symbolische wereld verwarren met de werkelijke wereld.

fransvanoirschot.nl