Tijdreizen met YouTube [ 4 ]

levende beelden uit 1896-1900

Hoe meer tijd er verstreken is, hoe fascinerender fotografie en film voor mij worden. Een “fotografie” (oorspronkelijk werden foto’s zo genoemd) is een beeld dat door licht “geschreven” is. Een foto van honderd jaar oud is gefixeerd licht van honderd jaar oud. Een beeld dat honderd lichtjaren van ons verwijderd is, ligt nu onder onze ogen. Alsof we in de pikzwarte hemel van het verleden een ster zien oplichten. Omdat een film niets anders is dan een aaneenschakeling van foto’s kan over films hetzelfde worden opgemerkt. In de serie tijdreizen met YouTube: straatbeelden uit 1896-1900.

De uitvinding van de cinematograaf door de gebroeders Lumiere valt ongeveer samen met het geboorteuur van de film. De allereerste film werd op 22 maart 1895 vertoond. Aan het einde van dat jaar (28 december 1895) vertoonden ze voor het eerst hun films aan een betalend publiek. Een van die films was La Sortie de l’usine Lumière à Lyon. Een maand later werd L’Arrivée d’un train en gare de La Ciotat (1896) vertoond.

In de jaren tachtig en negentig van de negentiende eeuw was er veel belangstelling voor occultisme. Wetenschap en technologie probeerden door te dringen in het onzichtbare domein van de werkelijkheid. In dezelfde maand dat L’Arrivée d’un train en gare de La Ciotat van de gebroeders Lumiere vertoond werd, maakte Wilhelm Röntgen de allereerste röntgenfoto ter wereld. Zo democratiseerden de gebroeders Lumière de glazen bol en wist Röntgen met zijn camera door te dringen tot onder de huid en maakte ons skelet (alvast) zichtbaar. Het verborgene openbaarde zich voortaan via technologie.

Around the world in 1896

Als fotografie in 1839 al als magie werd ervaren, dan gold dit nog veel meer voor levende beelden, zoals film in de eerste jaren van zijn bestaan nog genoemd werd. Het woord bioscoop werd ervan afgeleid. Het nieuwe fenomeen verspreidde zich in 1896 razendsnel over de wereld. In deze compilatie zien we niet alleen straatbeelden uit Europese steden maar ook uit Jeruzalem, Moskou, Tokyo en Melbourne. We zien de laatste jaren van de negentiende eeuw, licht van 128 jaar oud. De gebroeders Lumière hebben niet alleen gezorgd voor de doorbraak van levende beelden, maar hebben het voor het nageslacht ook mogelijk gemaakt om terug te reizen in de tijd.