Tijdreizen met YouTube [ 3 ]

ingekleurde beelden van de Exposition Universelle in Parijs, 1900

Hoe meer tijd er verstreken is, hoe fascinerender fotografie en film voor mij worden. Een “fotografie” (oorspronkelijk werden foto’s zo genoemd) is een beeld dat door licht “geschreven” is. Een foto van honderd jaar oud is gefixeerd licht van honderd jaar oud. Een beeld dat honderd lichtjaren van ons verwijderd is, ligt nu onder onze ogen. Alsof we in de pikzwarte hemel van het verleden een ster zien oplichten. Omdat een film niets anders is dan een aaneenschakeling van foto’s kan over films hetzelfde worden opgemerkt. In de serie tijdreizen met YouTube: 124 jaar terug in de tijd naar de grote wereldtentoonstelling van Parijs in 1900.

Tijdens de wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs bestond film nog maar vijf jaar. Thomas Edison en Georges Méliès documenteerden de Exposition Universelle met dit nieuwe medium en hun geschoten materiaal is er gelukkig nog steeds. Nu het gerestaureerd en ingekleurd is, komen deze beelden van 124 jaar oud veel dichterbij.

In 1900 ontbrak een centrale attractie zoals de Eifeltoren die in 1889 nog het middelpunt van de wereldtentoonstelling vormde. Maar het publiek kon zich vergapen aan de vele wonderen van technologie. Tussen 1889 en 1900 was het hard gegaan: in 1889 was er een dynamo van 500 pk, maar in 1900 stond er een dynamo van 5000 pk opgesteld. Niet alleen het vermogen, ook de diameter was tien maal zo groot.

Paris 1900 in color, Exposition Universelle

Op de beelden zien we vooral het publiek, maar ook nieuwe technologie zoals het trottoir roulant op de Rue de l’Avenir komt letterlijk voorbij. Dit bewegende trottoir legde langs negen stations een lus van 3500 meter af over het tentoonstellingsterrein. Het was geïnstalleerd op een viaduct zeven meter boven de grond. Het moving pavement was overigens een Amerikaanse uitvinding die in 1894 was geïntroduceerd op de wereldtentoonstelling in Chicago.

Eigenlijk hoort het jaar 1900 officieel nog bij de negentiende eeuw, dus zien we hier het hoogtepunt van de negentiende eeuw. Sinds 1814 was er geen oorlog meer geweest waar alle grootmachten bij betrokken waren, de wetenschap en technologie hadden de wereld productiever en comfortabeler gemaakt en het vooruitgangsoptimisme kende geen grenzen. De bezoekers ogen opgewekt, zelfverzekerd en zien de nieuwe eeuw vol vertrouwen tegemoet, nog niet vermoedend dat de technologie 15 jaar later zich tegen hen zou keren.