In zijn gesprek met Wim Brands noemde Umberto Eco internet een gevaarlijk medium voor mensen met een laag kennisniveau. Terwijl het medium televisie de armen van geest volgens Eco heeft verrijkt, zou internet precies omgekeerd werken: internet is een verrijking voor intellectuelen terwijl het voor onervaren mensen met een laag kennisniveau een riskant medium is. Waarom? De meeste websites op het internet presenteren informatie ongefilterd. Zelfs bij een website in het .edu-domein weet je niet of deze van een universiteit is, maar alleen dat hij van iemand is die voor het .edu-domein betaald heeft. Eco spreekt hier in de eerste plaats als wetenschapper die geleerd heeft om eerst minstens drie bronnen met elkaar te vergelijken voordat hij informatie betrouwbaar acht. Dat is gelijk ook een van de redenen waarom hij zulke boeiende romans schrijft. Een boek kost hem gemiddeld zes jaar en die tijd wordt vooral besteed aan onderzoek. Voor zijn nieuwste roman De begraafplaats van Praag had hij vele meters documentatie op zijn werkkamer. Wim Brands vroeg hem ondermeer waarom lijsten hem zo boeien. Eco antwoordde dat lijsten hem fascineren omdat ze een reactie zijn op ons onvermogen om het oneindige te benoemen. Bovendien structureren lijsten onze kennis. Ik moest onmiddellijk denken aan de opsomming van dieren uit een Chinese encyclopedie die Michel Foucault citeert aan het begin van Les Mots et les Choses.

dieren
a. die de Keizer toebehoren,
b. gebalsemde,
c. tamme,
d. speenvarkens,
e. sirenen,
f. fabeldieren,
g. loslopende honden,
h. die in deze indeling voorkomen,
i. die in het rond slaan als gekken,
j. ontelbare,
k. die met een fijn kameelharen penseeltje getekend zijn,
l. et cetera,
m. die zojuist een kruik gebroken hebben,
n. die vanuit de verte op vliegen lijken

Dit lijstje bezorgt mij een aangename culture shock. Geconditioneerd door de westerse, rationele indeling van het dierenrijk, breekt er in deze opsomming een totaal andere manier van denken door. Eco heeft gelijk: lijsten zijn een reactie op ons onvermogen om het oneindige te benoemen…

de vertalers Yond Boeke en Patty Krone over de nieuwste Eco