wordt Utrecht European Capital of Culture 2018?
Dat over een jaar het 200-jarige jubileum van het Koninkrijk der Nederlanden gevierd wordt, mag iedereen bekend zijn. Veel minder bekend is dat in het voorjaar het 300-jarige jubileum van de Vrede van Utrecht gevierd wordt.
Vrede van Utrecht?
In het buitenland is deze grote historische gebeurtenis bekender dan bij ons. De afgezant van de Franse koning Lodewijk XIV sprak er de gevleugelde woorden dat de onderhandelingen in Utrecht plaats vonden “chez vous, de vous, sans vous.” De rol van de eens zo machtige Republiek was in 1713 uitgespeeld en misschien zijn we de Vrede van Utrecht daarom maar “vergeten”. De lange onderhandelingen tussen de Europese grootmachten vonden plaats op het stadhuis van Utrecht, maar de Republiek had zelf niets in te brengen.
De stad Utrecht doet aan de collectieve verdringing niet mee. Begrijpelijk, want het 300-jarig jubileum is ook bedoeld als opmaat naar Utrecht, Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Samen met Maastricht en Den Haag heeft de stad Utrecht zich voor 2018 kandidaat gesteld. Om zich extra te profileren ten opzichte van haar concurrenten, wordt de Vrede van Utrecht dankbaar aangegrepen om volgend jaar alvast internationaal de aandacht op zich te vestigen. Want zoals gezegd is de Vrede van Utrecht vooral in het buitenland bekend. Utrecht hoopt met haar imago als peaceful city Maastricht en Den Haag voorbij te streven in de race naar Culturele hoofdstad van Europa. In mei 2014 wordt bekend wie het in 2018 gaat worden en daar economisch van mag profiteren. Want de titelwinnaar wint mag zich verheugen op honderdduizenden extra toeristen uit het buitenland.
De plaats van de onderhandelingen werd vooral door Lodewijk XIV bepaald. Op wikipedia lezen we waarom Utrecht in zijn ogen geschikt was.
Men was er tamelijk anti-Oranje en in 1672 waren de regenten zeer bereid zich over te geven toen Lodewijk met zijn legers voor de poorten stond. De vroedschap van Utrecht stond bij de Fransen bekend als “ces messieurs qui portaient les clés de la ville”. De keuze voor deze plaats van onderhandeling was daarom wellicht een signaal van respect en van bereidheid tot compromis met Lodewijk XIV. Ook het feit dat de Staten van Utrecht wel op een uitnodiging van het Hof van Versailles aan de Nederlandse republiek wilden ingaan om vredesonderhandelingen te beginnen en de Staten van Holland niet – eenheid van beleid van de Staten-Generaal was ook nu ver te zoeken – maakte Utrecht geschikt in Franse ogen.
Bron: Vrede van Utrecht [ nl.wikipedia.org ]
gravure van Abraham Allard, Amsterdam (52 x 59,5 cm) Bibliothèque Nationale, Paris
Dat de katholieke Staten van Utrecht in tegenstelling tot het protestantse Staten van Holland niet erg oranjegezind waren, is eigenlijk niet verwonderlijk. En het verbaast mij evenmin dat deze informatie op de website van vredevanutrecht2013.nl niet gegeven wordt. Utrecht heeft het waarschijnlijk aan zijn anti-Oranje en pro-Franse mentaliteit te danken dat het driehonderd jaar geleden door de grootmachten gekozen werd als onderhandelingsplaats om een einde te maken aan de Spaanse Successieoorlog (1701-1713).
Het 200-jarige jubileum van het Koninkrijk der Nederlanden zal volgend jaar groots gevierd worden en voor de Vrede van Utrecht zal veel minder aandacht zijn. Zoals gezegd was de rol van de Republiek in 1713 uitgespeeld. In de achttiende eeuw raakte de economie in het slop. Aan het eind van de eeuw werd het onder de naam Bataafse Republiek zelfs een vazalstaat van Frankrijk. De Franse bezetting zou achttien jaar duren. Dat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in 1813 als koninkrijk een doorstart kon maken en tijdens het Congres van Wenen samen met de Oostenrijkse Nederlanden en Luxemburg in een koninkrijk werd verenigd, is te danken aan de “genade” van de grootmachten. Maar eigenlijk was het gewoon afgunst want ze gunden elkaar de Nederlanden niet. En Engeland had aan de overzijde behoefte aan een bufferstaat om het machtige Frankrijk voortaan in toom te houden.
vredevanutrecht2013.nl | Peace of Utrecht [ peaceofutrecht.hum.uu.nl ]
