grootsheid

zondag gezien op Een: The Big Country (1958)

The Big CountryIn de jaren vijftig bond Hollywood de strijd aan met het kastje in de huiskamer. Om “levende beelden” te zien, hoefde je de deur niet meer uit. Maar voor echt spektakel moest je naar de bioscoop. Nieuwe technieken als cinemascope, technirama en technicolor werden als wapens in het tegenoffensief ingezet. In de bioscoop kreeg de toeschouwer een nieuwe en overrompelde ervaring voorgeschoteld. De epische film met panoramische beelden en kamerbrede muziek werd een publiekstrekker. De meeste epics speelden zich in de Oudheid af. Quo Vadis (1951), The Ten Commandments (1956), Ben Hur (1959), Spartacus (1960), Cleopatra (1963) en The Fall of the Roman Empire (1964) duurden zeker drie uur en werden gefilmd in technicolor en cinemascope. De filmscore zat vol tromgeroffel en schetterend koper.

The Big Country
still uit The Big Country
… Gregory Peck als rugfiguur uit een schilderij van Caspar David Friedrich …

Midden in deze periode verscheen de epische Western The Big Country (1958). Big was niet alleen de imponerende combinatie van tijdsduur, technicolor en technirama, maar ook het spectaculaire landschap.

The Big Country
still uit The Big Country

Deze western van William Wyler past helemaal in de Amerikaanse traditie van het heroïsche landschap. In de negentiende eeuw waren het in de Verenigde Staten de transcendentalisten als Henry David Thoreau en de schilders van de Hudson River School die de ongerepte natuur verheerlijkten. De Western zou je kunnen zien als een voortzetting van deze traditie in de zevende kunst. Niemand heeft het bondiger gezegd dan een van de groten uit de epische film Charlton Heston: “America was made for Westerns.”

America was made for Westerns

Charlton Heston

Albert Bierstadt
Albert Bierstadt 1863
Lander’s Peak (186,7 cm. x 306,7 cm.)
albertbierstadt.org
Toen Albert Bierstadt naar Amerika terugkeerde, had hij al snel door dat hij aardig geld kon verdienen aan het beeld van het Westen. Het Westen was uniek voor Amerika, en niemand schilderde er grote panorama’s van. Andere kunstenaars, zoals de luministen Sanford Gifford, Worthington Whittredge en John Kensett, waren allemaal op schilderexpedities ten westen van de Missouri geweest, maar hun schilderijen waren meestal vrij klein, zonder de heroïek van Church - en het domein van Church was de vallei van de Hudson en Zuid-Amerika. Ze drukten niets uit van de goddelijke missie in de wildernis, die de kern vormde van de Onloochenbare Bestemming. Bierstadt had het gat in de markt gevonden.
 
Wat telde voor het publiek, waren de grootsheid van de weergave van de bergen, de verre, nevelige kammen die oprijzen achter het spiegelgladde meer en de waterval, schitterend verlicht door een bundel zonlicht op het middenplan, en de kennelijke zorg waarmee hij de details van het leven van de indianenstam van de Shoshone-kamp op de voorgrond weergaf. Dit was een onevenwichtige combinatie – idealisering in het weidse uitzicht, materialisme in de details.
 
uit: Amerika’s Visioenen – De wildernis en het westen van Robert Hughes
The Big Country
de titels van Saul Bass benadrukken de uitgestrekte leegheid van de prairie

Marlboro Country
American West: Images and Identities
The Western Experience – Reflections on the Phenomenology of the Western

The Big Country [ nl.wikipedia.org ] | The Big Country [ imdb.com ]