deconstructing cinematography : John Alcott
William Makepeace Thackeray (1811-1863) baseerde zijn schelmenroman The Luck of Barry Lyndon (1844) op het leven van Andrew Robinson Stoney (1747-1810). In de jaren rond 1780 was zijn leven een bron van gossips. Door zijn huwelijk met de schatrijke weduwe Mary Eleanor Bowes, de gravin van Strathmore and Kinghorne, was deze Engels-Ierse avonturier in de hogere kringen terecht gekomen. Het huwelijk was geen succes en vanaf 1785 waren er onophoudelijk rechtszaken omdat de gravin van hem af wilde. Een echtscheiding was in die tijd bijna onmogelijk. Pas in 1789 kon zij bewijzen hoe Stoney haar systematisch van haar vrijheid beroofd had en was de echtscheiding een feit. Thackeray gebruikte het gegeven van de avonturier die een rijke vrouw aan de haak slaat voor zijn roman.
Al eerder schreef ik iets over de fenomenale cinematografie in deze film. Kubrick wilde per se de sfeer van schilderijen uit de achttiende eeuw en wilde geen kunstlicht. In de buitenopnamen kon Kubrick’s vaste cinematograaf John Alcott het schilderachtige effect wel bereiken, maar bij de nachtelijke opnames met alleen kaarslicht vormde de registratie een probleem. Dus liet Kubrick een speciale lens ontwikkelen voor de low key fotografie. Barry Lyndon werd in 300 dagen gedraaid in 1973 en 1974.
Bron: en.wikipedia.org
De cinematografie van Barry Lyndon werd een voorbeeld voor latere films. Veel shots zijn als tableau vivants zorgvuldig gecomponeerd. De bewegingen zijn spaarzaam. Sommige personages blijven in een versteende houding wat de sfeer onwerkelijk maar toch heel vertrouwd maakt. Dit zijn schilderijen van Gainsborough, Hogarth, en Reynolds. Het scenario wordt gedragen door een voice over waarin we de prettig satirische ondertoon van Thackeray horen.
uit : Chapter IV – in which Barry takes a near view of military glory
Barry Lyndon is een film voor fijnproevers. Wie van traditionele schilderkunst houdt, zal de film zeker kunnen waarderen. Veel shots zijn om in te lijsten. Toch is Barry Lyndon niet alleen maar mooifilmerij. Het is ook een sappig verhaal dat de achttiende eeuw heel dichtbij brengt.
lived and quarreled; good or bad, handsome or ugly, rich or poor, they are all equal now.
Barry Lyndon, epilogue