Categorie archief: 17e eeuw

Metsu 350

vandaag is het de 350e sterfdag van Gabriël Metsu

Een van de “kleinere” meesters van de Gouden Eeuw is Gabriël Metsu (1629-1667) die slechts 38 jaar oud werd. Hij is vooral bekend om zijn genretaferelen, meestal van een klein formaat. Vaak wordt hij vergeleken met Pieter de Hoogh en Johannes Vermeer vanwege zijn intieme interieurstukken. Het onderstaande tafereel van een briefschrijvende jongeman bij een open venster waarbij het licht van links komt, zit wat het onderwerp betreft natuurlijk heel dicht tegen Vermeer aan. Maar in stilistisch opzicht stijgt Metsu minder boven zijn tijd uit dan Vermeer.

Metsu
Gabriël Metsu 1662-1665
Briefschrijvende jongeman bij geopend venster
Het schilderij toont een jonge man die voor een geopend raam met een ganzenveer een brief schrijft. Hij is gekleed in een zwart zijden kostuum met daaronder een hemd van wit linnen. Het Perzisch tapijt en het zilveren inktstel op de tafel wijzen op de welstand van de schrijver. De wereldbol die door het geopende raam zichtbaar is, staat symbool voor zijn wereldse belangen. Wellicht is de man een koopman of geleerde. Aan de muur hangt een pastoraal landschap in een schitterende lijst bekroond door een duif. Ook op de rij Delfts blauwe tegels onderaan de muur zijn vogels te zien. Briefschrijvende jongeman bij geopend venster vormt een koppel met Brieflezende vrouw. De vrouw op dat schilderij heeft de brief van de jongeman ontvangen en leest deze aandachtig. Voor zover bekend zijn beide schilderijen altijd gezamenlijk in eigendom geweest. Gabriël Metsu deed het idee voor de pendanten waarschijnlijk op bij Gerard ter Borch, die eerder een gelijksoortig paar schilderde.
 
Bron: nl.wikipedia.org

Deze zomer was in de National Gallery of Ireland de tentoonstelling Vermeer and the Masters of Genre Painting te zien. Daar hing ook het bovenstaande interieurstuk van Gabriël Metsu samen met één van de mooiste schilderijen van Vermeer. Gelukkig zijn deze permanent te zien in dit museum.

in the Dutch mountains

vandaag is het de 397e geboortedag van Albert Cuyp

Soms droom ik dat ik in de Dutch mountains ben. In de geografie van mijn onderbewustzijn liggen die ergens in de Achterhoek. Het is bepaald geen Zuid-Limburgs heuvellandschap maar echt gebergte. Schilders in de zeventiende eeuw hebben wellicht ook die droom gehad: een berglandschap in Nederland. Jacob van Ruysdael schilderde net over de grens bij Oldenzaal kasteel Bentheim. Hij maakte van de heuvel waar het kasteel ligt een heuse berg. Albert Cuyp overdreef nog meer toen hij in 1655 een schilderij van kasteel Ubbergen maakte, ook gelegen vlakbij de Duitse grens.

Ubbergen
Albert Cuyp 1655
kasteel Ubbergen
Albert Cuyp ontwikkelde na 1650 zijn eigen, rijke stijl. Hij staat bekend om de vele afgebeelde kleurrijke figuren en dieren en om zijn vaak volle kleurenpalet. Zijn marines baden in een zonnig, mediterraan licht, hoewel hij nooit in Italië is geweest. Wel reisde hij naar Arnhem, Rhenen en Kleef. Zijn stemmige riviergezichten echter, waaronder het vrij bekende Gezicht op Dordrecht, vertonen een virtuoos gebruik van matte kleuren, die met Hollandse landschappen geassocieerd worden. Zijn laatst bekende werken dateren van 1665.
 
Bron: nl.wikipedia.org

Ubbergen Castle [ nationalgallery.org.uk ]

Palazzo Farnese 1602

het Palazzo Farnese in Rome
met fresco’s van Carracci en Domenichino

Het Palazzo Farnese in Rome biedt tegenwoordig onderdak aan de Franse ambassade in Italië. Het is een van de hoogtepunten van de Italiaanse renaissance en werd gebouwd voordat de barok in de zeventiende eeuw het beeld van Rome zou gaan bepalen. Het paleis werd ontworpen door Antonio da Sangallo (1484-1546) in opdracht van Alessandro Farnese (1468-1549), die vanaf 1534 beter bekend is als paus Paulus III. Michelangelo werkte mee aan de voltooiing van dit stadspaleis.

Palazzo Farnese
het Palazzo Farnese gezien door Piranesi

Twee schilders uit Bologna werkten in het interieur van het palazzo Farnese mee aan de decoratie. Annibale Carracci (1560-1609) en zijn leerling Domenichino (1581-1641) schilderden vanaf 1602 enkele fresco’s. Het fresco van de heilige maagd van Domenichino is waarschijnlijk het bekendst. Het is geschilderd in een opvallend licht coloriet van grijs-groene tinten, veel minder zwaar dan in de barok gebruikelijk was.

Domenichino
Heilige maagd met de eenhoorn, ca. 1602

Het fresco is typerend voor de vermenging van het christelijk geloof en heidense mythologie. In de vijftiende eeuw was dat niet ongewoon. De aristocratie hield van de antieke joie de vivre en het christelijke motief was vaak niet meer dan een schaamlap. Volgens de legende zou alleen een maagd de eenhoorn kunnen temmen.

Domenichino
Heilige maagd met de eenhoorn (detail), ca. 1602