onaangepaste weirdo’s

zondagavond gezien op RTL 5: Ghostworld (2001)

ghostworldIk heb de gelijknamige graphic novel van Daniel Clowes nog niet gelezen, maar wist ongeveer wat ik in de film verwachten kon: vlijmscherp sarcasme, onderkoelde humor en maffe typen. Scarlett Johansson (the horsewisperer) en Thora Birch (American Beauty) blonken al eerder uit als nukkige, boze pubermeisjes en het is niet verwonderlijk dat beiden gecast zijn voor de rollen van Enid en Rebecca, twee eigenzinnige vriendinnen die weinig moeite doen om zich aan te passen aan de wereld van hun leeftijdsgenoten. Enid komt in contact met Seymour, een treurige veertiger en wereldvreemde verzamelaar van 78-toerenplaten (een prachtige rol van Steve Buscemi) in wie insiders moeiteloos de legendarische underground tekenaar Robert Crumb zullen herkennen. Zwigoff maakte al eerder een film over hem en in Ghost World is er ook een expliciete verwijzing naar Crumb. Enid haalt op een gegeven moment een oude plaat uit de bak die even in beeld verschijnt. Het is de onderstaande plaat van de Cheap Suit Serenaders, waarin Crumb zelf speelt. Die plaat vindt Seymour natuurlijk maar niks.
 

Cheap Suit Serenaders
Cheap Suit Serenaders
met tekenaar Robert Crumb

De wereld van underground comics, oude bluesplaten en vintage posters geeft de film een heerlijke nestgeur waar ik mij onmiddellijk in thuisvoel. De door Robert Crumb geinspireerde ‘sukkel’ Seymour is mij erg sympathiek en ik deel net zoals Enid zijn smaak volkomen. Hij leeft in een eigen wereldje, ver verwijderd van de aangepaste socializers.

Clowes
Daniel Clowes in zijn atelier

Ik denk dat de bedenker van Ghost World Daniel Clowes zich in zijn eigen leven ook stevig heeft laten inspireren door Crumb. Of is het nu eenmaal het noodlot van de underground artiest dat hij een afkeer heeft van de mainstream en zich vervolgens terugtrekt in een eigen wereldje?

Enid weet precies wie ze niet wil zijn; geen hersenloos trutje die toegeeft aan alles wat de maatschappij haar opdringt. Geen oppervlakkige slet. En bovenal wil ze niet zo worden als haar vader. Alleen heeft ze niet ontdekt wat ze dan wéll wil doen, en we zien Enid met een stoïcijnse blik door haar stadje lopen, vol van afkeer voor praktisch alles dat ze ziet. Ze wil niet gaan studeren en werken spreekt haar ook niet aan. In haar kleding en haarstijl probeert ze continu op te vallen, door op te komen zetten met vaak hilarische stijlen uit de jaren vijftig en zeventig. Ze luistert naar platen die de meeste mensen van haar leeftijd geen blik waardig zouden gunnen. In feite is ze gewoon op zoek naar iets anders, iets dat nog niet gedaan is.
 
Na een tijdje merkt ze dat Rebecca ook die verschrikkelijke richting van de grijze middenmaat opgaat – een job, servies gaan kopen. Er zijn hints dat de relatie tussen hen twee ooit iets meer betekende dan enkel vriendschap, maar wat het zo mooi maakt, is dat dit nooit wordt uitgesproken. Het is er, op de achtergrond, als een ondertoon voor al hun scènes samen, en het geeft een extra betekenis aan de tweede helft van de film, wanneer de vriendinnen verder uit elkaar groeien.
 
Enid kiest de kant van Seymour, prachtig gespeeld door Steve Buscemi, een eenzame verzamelaar van 78-toeren platen, die zichzelf opsluit in zijn verzameling om te vermijden de wereld onder ogen te komen. Hij beseft dit zelf, zegt tegen Enid dat hij zich volledig vervreemd voelt van 99 procent van de bevolking. Enid begrijpt hem.
 
‘Ghost World’ is een film voor mensen die dat gevoel begrijpen – dat je op een punt in je leven staat waarop je niet meer weet of je vooruit wil of achteruit, waarop je gewoon naar de mensen om je heen kijkt alsof ze allemaal, van de eerste tot de laatste, stapelgek zijn geworden en wil jij daar wel iets mee te maken hebben? Voor de meeste mensen is dit een voorbijgaande gedachte, maar Enid en Seymour leiden hun leven in deze mentaliteit.
 
Bron: bespreking op digg.be

ghostworld-themovie.com | moviemeter.nl