De Krimoorlog [ 12 ]

De verovering van de Malakoff op 8 september 1855

De Krimoorlog wordt door historici soms gezien als “generale repetitie” voor de Eerste Wereldoorlog. Het was de eerste industriële oorlog. De geallieerden schoten dagelijks tienduizenden granaten af op de Russische stellingen van Sebastopol. Men werd geconfronteerd met een vernietigingskracht die de wereld nog nooit gekend had. De uitdrukking “kanonnenvoer” werd gemunt door Leo Tolstoi die als jonge artilleriecommandant in de belegerde stad aanwezig was.

KrimoorlogOrlando Figes schrijft in zijn briljante De Krimoorlog of de vernedering van Rusland gedetailleerd het verloop van het beleg dat in totaal 349 dagen duurde: van oktober 1854 tot 8 september 1855. De Krimoorlog telde een lange reeks blunders aan beide kanten. Toen de geallieerden in september 1854 op de Krim landden, waren de Engelsen vergeleken bij de Fransen enorm traag. Het duurde bijna twee weken voordat op 20 september de eerste slag op de Krim geleverd werd. De Russen moesten zich daarbij terugtrekken op Sebastopol. Als de geallieerden toen niet getreuzeld hadden, was er waarschijnlijk helemaal geen beleg nodig geweest en hadden ze Sebastopol zo kunnen innemen. Honderdduizenden doden waren dan bespaard gebleven.

Doordat de Engelsen en Fransen zo lang wachtten, konden de Russen Sebastopol in een vesting veranderen. Aan de kwetsbare zuidkant van de stad werden stellingen gegraven, wallen opgeworpen en verhakkingen gebouwd. De Engelsen en Fransen deden hetzelfde. Zo ontstond de eerste moderne stellingenoorlog. De Russen hadden op een aantal strategische posities een fort gebouwd. Het belangrijkste was de Malakoff op een verhoging ten oosten van de stad. Vanaf de Malakoff was de hele stad te overzien en te beschieten. Deze moest dus tot het laatste moment verdedigd worden. De verovering van de Malakoff door de geallieerden zou de val van Sebastopol betekenen.

Vanaf de Malakoff was de hele stad te overzien en te beschieten. Deze moest dus tot het laatste moment verdedigd worden. De verovering van de Malakoff door de geallieerden zou de val van Sebastopol betekenen.

Het duurde bijna een jaar voordat de Malakoff genomen kon worden. De Franse inname op 8 september 1855 verliep bijzonder bloedig. Doordat het fort keer op keer door de Russen heroverd werd in felle gevechten met de bajonet, stapelden de lijken zich op. Voor de Franse keizer Napoleon III was de verovering van de Malakoff, die het symbool was van de val van Sebastopol, de “glorieuze overwinning” waarmee hij nationaal en internationaal aan prestige wilde winnen.

Daarom wilde hij graag dat voor het thuisfront, met name voor de Parijzenaars, deze “glorieuze overwinning” in beeld werd gebracht. Foto’s werden er tijdens de Krimoorlog wel gemaakt, maar vanwege de lange sluitertijd beperkte de fotografie zich tot het stilleven. Voor een actiescène was men in de jaren vijftig van de negentiende eeuw nog altijd aangewezen op de schilderkunst. Bovendien maakte een schilderij meer indruk. Het was groot, in kleur en bovendien kon de schilder alles zo in scène zetten dat het de keizer behaagde.

Oom Wim 1979
Adolphe Yvon presenteert Napoleon III zijn enorme schilderij La Prise de la tour de Malakoff (uit: “De verhalen van Oom Wim” door O.Joly en Cicuendez in Robbedoes, 5 april 1979, Uitgeverij Dupuis, Brussel.

Er zijn twee beroemde schilderijen van de Malakoff. Het eerste werd geschilderd door Adolphe Yvon (1817-1893) in 1856. Vlak na de oorlog bezocht hij in het voorjaar van 1956 het slagveld om ter plekke schetsen te maken. Zijn La Prise de la tour de Malakoff is 9 meter lang en 6 meter hoog. Het werd tentoongesteld op de Parijse salon van 1857. Het megalomane doek was precies was Napoleon III wilde zien ter meerdere glorie van zichzelf.

Malakoff 1857
La Prise de la tour de Malakoff
door Adolphe Yvon (1857)
Shortly after the end of the Crimean War in September 1855, Yvon was commissioned by the French government to paint a large picture of the capture of the Malakoff at Sevastopol. He sailed for the Crimea on February 19, 1856 where he spent six weeks compiling a portfolio of sketches, as well as visiting the battlefield of Inkerman. In 1857, the finished painting La Prise de la tour de Malakoff 8 septembre 1855 was shown at the Paris Salon, and two years later came La Gorge de Malakoff, and La courtine de Malakoff. La Prise was a massive piece measuring 6 metres by 9 metres and represented the moment when the fortification was captured around midday.
 
Bron: en.wikipedia.org
Malakoff 1857
La prise de Malakoff
door Horace Vernet (1858)

Het tweede beroemde schilderij over de Franse verovering van de Malakoff, is een paar jaar later geschilderd door Horace Vernet (1789-1863). Hij was tijdens de oorlog meegereisd naar de Krim waar hij schetsen maakte aan het front. Hij schilderde o.a. de Slag aan de Alma. Zijn versie van La prise de Malakoff is iconisch geworden. De compositie is veel sterker dan die van Yvon doordat hij ingezoomd heeft op de top waaronder massa’s gewonde en dode soldaten liggen. De Franse vlag is doorzeefd met kogelgaten, die symbool staan voor het offer. “Glorieuze overwinning” én offer ineen.