twee stripheldinnen

Yoko Tsuno en Franka
van resp. Roger Leloup (1933) en Henk Kuijpers (1946)
en ik herlas het Franka-album Circus Santekraam uit 1980

Yoko TsunoTwee jaar geleden schreef ik hier een stukje over de strip Yoko Tsuno van de Belgische striptekenaar Roger Leloup. Deze verscheen vanaf 1969 in Robbedoes/Spirou, maar ik leerde de strip pas in 1978 leerde kennen. Ik was toen enorm onder de indruk van het gedetaileerde tekenwerk. FrankaEenzelfde soort indruk maakte op mij als 11-jarig jongetje in 1974 het Misdaadmuseum van Henk Kuijpers, waarin Franka voor het eerst verscheen. Nog altijd bewaar ik twaalf complete jaargangen (1970 t/m 1981) PEP/EPPO in de kast, met daarin de eerste vijf Franka-verhalen.

Striptekenaars blijven eigenlijk 12-jarige jongetjes, als ze geluk hebben.

franka.nl

Franka, het zwaard van IskanderIn 1981 sloeg mijn passie voor strips om in een passie voor schilderkunst. Maar mijn liefde voor het beeldverhaal verdween nooit helemaal en weerhield mij ervan om afstand te doen van een kast vol Robbedoezen, Kuifjes, PEP’s EPPO’s en honderden albums. Vijfentwintig jaar later ben ik erg gelukkig met deze verzameling, zeker nu alle Nederlandstalige stripbladen in het computertijdperk ten onder zijn gegaan. Maar nu het web er dan is, is er wel een nieuwe mogelijkheid om het verloren contact een beetje te herstellen. En doordat ik al zolang de ontwikkelingen niet meer gevolgd heb, kom ik voor veel verrassingen te staan. Zo ontdekte ik vandaag een prachtige website van Henk Kuijpers met heel veel materiaal over zijn heldin. Inmiddels is Henk Kuijpers na 32 jaar bij zijn 19e Franka album (het zwaard van Iskander) en werkt hij nu aan zijn 20e: De witte godin. En Roger Leloup is na 38 jaar bij zijn 24e Yoko Tsuno album (de zevende code)

Yoko Tsuno, de zevende codeToch wil ik Yoko Tsuno en Franka niet teveel met elkaar vergelijken, want er zijn grote verschillen tussen beide stripheldinnen: Yoko is de oosterse high tech girl, Franka de frisse Hollandse babe die het woord stripheldin soms heel letterlijk neemt. Wanneer je naar de evolutie van Franka’s figuur kijkt, dan zie je duidelijk dat haar borstomvang elk decennium is toegenomen. Bij Natasja (vanaf 1967) van Francois Walthery zie je dat pinup-effect trouwens ook. Roger Leloup heeft van zijn heldin nooit een sexpoes willen maken. In zijn verhalen staan de decors juist op de voorgrond.

Roger LeloupRoger Leloup (Yoko Tsuno)
wordt geboren op 17 januari 1933 te Verviers en studeert aan de kunstschool St. Luc aan de afdeling publiciteit waar hij les kreeg in schilderen, aquarelleren, enzovoort. Hij begint zijn carrière in de stripwereld, tevens het einde van zijn schoolse activiteiten, in 1950 als assistent van Jacques Martin, de tekenaar van de stripreeks Alex, waarvoor hij enkele decors mag inkleuren. In 1953 begint hij tevens te werken voor de studio Hergé waar hij blijft tot 1969. Bij Hergé zal hij de privéjet tekenen in Vlucht 714 en is hij verantwoordelijk voor de modernisering van de voertuigen in Kuifje en de zwarte rotsen. Roger moest echter ander werk gaan zoeken, want de Studio Hergé verdween met zijn oprichter. Gelukkig voor hem zocht de uitgeverij Dupuis een jonge tekenaar voor haar Siencie-fiction verhalen. Het verhaal was een onmiddelijk succes, zo bleek uit het jaarlijks referendum dat door de uitgeverij gehouden werd.
Bron: stripverhalen.net

De heldere stijlen van Leloup en Kuijpers zijn op een heel andere manier helder. Beiden staan ze duidelijk in de traditie van de klare lijn van Hergé, maar Kuijpers heeft in de loop der jaren veel meer stylistische schwung gegeven aan zijn figuren. De decors blijven bij hem strak en zitten vol aardige details. Bij Leloup springt vooral de technische perfectie van de decors in het oog. Het verhaal en de emotie die het verhaal moet oproepen, dreigen zo te worden ondergesneeuwd door technisch perfectionisme. En het is jammer dat er zo weinig humor zit in Yoko Tsuno, maar daar lees je die strip ook niet voor. Henk Kuijpers is wat dat betreft meer een allrounder: net als Leloup is hij een meester in het detail, maar dan niet alleen visueel maar ook verhaaltechnisch.

Henk KuijpersHenk Kuijpers (Franka)
las als jongetje strips, vooral in ‘Robbedoes’ ( Franquin en Tillieux ) en ook wel in Kuifje ( Hergé, Macherot ) en tekende dus zelf strips, op de lagere- en middelbare school, en op de universiteit. (…) Henk Kuijpers wilde na de HBS wel iets met zijn grafische belangstelling doen en ging naar de Grafische School in Amsterdam. Dat bleek een vergissing – die school leidde op voor een managersbaan in de drukkerswereld. Maar, tijdens de daaropvolgende studie Sociologie in Amsterdam, bleef de amateur-tekenaar hobby strips maken. In 1973 wilde hij wel eens weten wat professionals ervan vonden en liet werk zien bij het Stripblad PEP. Oktober 1974 startte de Reeks Franka. Daarnaast tekende hij veel commercieel werk. Na 1979 verschenen er achtereenvolgens ook zeefdrukken, luxe boeken en speciale uitgaven rond Franka. In 1996 begon hij een eigen uitgeverij, Franka BV. Voor ieder die geinteresseerd is in de wereld van Franka verschijnt bij Franka BV het ‘Franka Magazine’ vol achtergrond-informatie en nieuws.
Bron: franka.nl

Yoko Tsuno | Franka.nl | overzicht Franka albums | 17 covers van Franka albums