Als je Marshall McLuhan’s beroemde uitspraak the medium is the message eens toepast op de geschiedenis van het beeld en dus op onze beeldvorming van de werkelijkheid, dan krijgt het begrip mechanisch wereldbeeld een heel concrete betekenis. Deze term komt uit de filosofie en meestal duiden we hiermee het wereldbeeld aan dat zich in de zeventiende en achttiende eeuw ontwikkelde. Het universum wordt in dit wereldbeeld voorgesteld als een onvoorstelbaar ingewikkelde machine die gehoorzaamt aan de universele wetten van de mechanica. In 1748 stelde de Franse arts en filosoof Julien Offray de la Mettrie in l’ homme machine dat óók de mens een machine is. Omstreeks het midden van de negentiende eeuw zou de mechanische en rationele wereldbeschouwing de wereld vervlakt hebben tot ‘materie’ en ‘nut’.

In de geschiedenis van het beeld wordt de mechanisering van het wereldbeeld duidelijk zichtbaar in de fotografie. Fotografie maakt het mogelijk een beeld te maken, niet door mensenhanden gemaakt. Fotografie betekent letterlijk “schrijven met/door licht”. Een foto is een uitwerking van universele optische en chemische wetten. Sinds 1839 is beeldvorming radicaal gemechaniseerd. In de negentiende eeuw konden foto’s nog niet in massaproductie worden genomen. Als substituut voor foto’s zouden tot ver in de negentiende eeuw staalgravures worden gebruikt die wel voor druk in grote oplagen geschikt waren.

Vandaag precies 131 jaar geleden (4 maart 1880) werd in de New York Daily Graphic voor het eerst een foto in half-tone afgedrukt. Het halftoonraster zou het einde betekenen van de staalgravure. Vanaf het begin van de vorige eeuw werden foto’s in massaproductie afgedrukt, aanvankelijk nog in zwart-wit.

Alle digitale beelden zijn opgebouwd uit pixels. De pixel is net als het atoom het kleinste bouwsteentje. Digitale beelden vertegenwoordigen volmaakt een materialistisch wereldbeeld. Ze zijn opgebouwd uit dode pixels, zoals alle levende wezens opgebouwd zijn uit ‘levende pixels’, het DNA. Waar het persoonlijke handschrift, en daarmee de menselijke maat, uit de beeldvorming verdwenen is, worden wij tenslotte zélf door digitale beeldvorming tot een DNA-puzzel gereduceerd.