Heidegger’s Heimat [ 4 ]

Komende zomer hopen we Heidegger‘s berghut te bezoeken
aan het lezen in Heidegger en zijn tijd van Rüdiger Safranski

Martin HeideggerIn de voetsporen van Martin Heidegger betekent soms ook in de voetsporen van Friedrich Hölderlin. Op weg naar Heidegger‘s berghut in Todtnauberg willen we eerst een bezoek brengen aan Tübingen waar Hölderlin samen met Schelling en Hegel aan de Tübinger Stift theologie heeft gestudeerd. In 1807 werd de hypochondrische dichter krankzinnig verklaard. De Tübinger timmerman Ernst Zimmer had nog ein Zimmer frei in zijn woontoren. Hölderlin zou er 37 jaar lang, tot aan zijn dood in 1843, blijven wonen. Tegenwoordig is er een klein museum ingericht.

We hebben de natuur aan ons onderworpen, de telescoop dringt door tot in de verste uithoeken van het heelal, en daarbij gaan we „overhaast voorbij„ aan de „feestelijke opgang„ van de verschijnende wereld.

Hölderlin over die Götternacht

Wij ‘hedendaagse mensen’, zegt Hölderlin, zijn weliswaar ‘mensen met veel ervaring’, namelijk in de zin van wetenschappelijke kennis, maar we hebben daarbij het vermogen verloren de dingen, de natuur en de menselijke relaties in hun volheid en levendigheid waar te nemen. We hebben het ‘goddelijke’ verloren, wat betekent dat de ‘geest’ uit de wereld is geweken. We hebben de natuur aan ons onderworpen, de telescoop dringt door tot in de verste uithoeken van het heelal, en daarbij gaan we ‘overhaast voorbij’ aan de ‘feestelijke opgang’ van de verschijnende wereld. Van de ‘liefdesbanden’ tussen natuur en mens hebben we ‘strikken gemaakt’, we hebben ‘gespot’ met de grenzen van het menselijke en natuurlijke. We zijn een ‘sluw geslacht’ geworden dat er zelfs nog trots op is de dingen ‘naakt’ te kunnen zien. En zo ‘zien’ we de aarde niet meer, ‘horen’ het lied van de vogels niet meer en de taal tussen de mensen is ‘verdord’. Dat alles betekent bij Hölderlin ‘godennacht’.
 
uit: Rüdiger Safranski, Heidegger en zijn Tijd, blz. 354-55.
Uitgeverij Olympus/Contact, derde druk 2002 (vertaling: Mark Wildschut)


Hölderlin Turm Tübingen [ hoelderlin-gesellschaft.de ]