gelezen: de 27 Logoi van Abbas Hêsaias de Kluizenaar
Abbas Hêsaias de Kluizenaar was een kluizenaar uit de vijfde eeuw en leefde in Gaza. Er is niets over hem bekend, maar de samenstellers van de Filokalia kozen zijn 27 Logoi (in sommige versies 29) als de opening van deze compilatie van vaderteksten. De Logoi gaan over de waakzaamheid van de nous (het “oog van het hart”, vaak vertaald met het “verstand” of het “intellect”). Het onderscheiden van deugd en ondeugd met onze nous en de beoefening van de deugden en de strijd tegen de hartstochten, is typerend voor de psychologie van de woestijnvaders. Evagrios van Pontus wordt als de grondlegger gezien van de christelijke deugdenleer die ook in de 27 Logoi van Hêsaias de Kluizenaar centraal staat.
Het vrome en Godminnende gedachteleven is heer over de hartstochten, zegt men.
Abbas Hêsaias de Kluizenaar
Het huidige tijdsgewricht heeft behoefte aan gebed, zoals winden, hoge golven en springvloeden veroorzaakt door stormen aan een stuurman. We zijn kwetsbaar voor de aanval van gedachten van deugd of ondeugd. Het vrome en Godminnende gedachteleven is heer over de hartstochten, zegt men. Wij, stilteminnende kluizenaars, behoren met scherpzinnigheid en wakker van geest deugd en ondeugd te onderscheiden en uit elkaar te houden, en te weten welke deugden wij moeten beoefenen als broeders of vaders aanwezig zijn. Ook moeten wij weten welke de voornaamste deugd is en welke de tweede en de derde; welke hartstocht de ziel en welke het lichaam betreft, welke deugd eigen is aan de ziel, welke aan het lichaam. Ook vanuit welke deugd de hoogmoed het verstand een kaakslag geeft en uit welke ijdelheid voortkomt, vanuit welke de woede nadert en uit welke de vraatzucht voortkomt. Wij moeten immers “(slechte) gedachten en elke hoogmoedige gedachte die zich verheft tegen de kennis van God neerhalen.” (2 Kor. 10:5)
Bron: Abbas Hêsaias de Kluizenaar logoi 24 (vert. Chr. Wagenaar, osco)
Bron: Abbas Hêsaias de Kluizenaar logoi 24 (vert. Chr. Wagenaar, osco)
