In november 2011 zagen we in een zaaltje van het plaatselijke filmhuis The Artist. Oude tijden herleefden. Aan het begin van The Artist kijk je in een gigantische bioscoopzaal met duizenden mensen die tot hoog in de opeengestapelde balkons zitten en betoverd zijn door het nieuwe medium. Vanuit de orkestbak knalt en spettert het koper tegen het witte doek. In de eerste vijf minuten van The Artist weet je het al: net als Cinema Paradiso is dit een ode aan de film, de zwijgende film.
Op 2 januari was de Oscarwinnaar uit 2012 voor het eerst op televisie te zien en ik keek voor de tweede maal. Uiteraard een heel andere ervaring dan in de bioscoop, maar toch, als je er eenmaal ergens ingezogen wordt, maakt het weinig meer uit waar je bent.
Hoofdrolspeler Jean Dujardin won de Academy Award voor de beste acteur. Het is uniek dat een acteur een oscar wint voor een manier van acteren die al tachtig jaar achterhaald is. Minstens zo uniek is het dat een geluidsloze zwart-witfilm in de eenentwintigste eeuw de oscar voor de beste film wint. Natuurlijk omdat het verdiend is. Maar het komt ook omdat we in het retrotijdperk leven. Na het modernisme is alles mogelijk en mag er eindeloos op het verleden gereflecteerd en met het verleden gespeeld worden.
The Artist blijft consequent de tijdgeest van 1930 volgen, maar dankzij digitale filmtechnieken gebeuren er ook dingen die in 1930 technisch onmogelijk waren. In films als Der die Tollkirsche ausgräbt (2006) en La Antena (2007) zag je dit ook al. Retro-cinematografisch waren die films dik in orde. Maar in The Artist klopt echt alles. Net als bij een platonisch lichaam kun je vanuit elke hoek zien dat het om een perfecte constructie gaat, met als kostbare kern een tragikomisch liefdesverhaal á la Chaplin. Dialogen, acteer- en camerawerk, art direction en geluid worden allemaal op de juiste plaats gehouden. Een hele prestatie van regisseur Michel Hazanavicius die hiervoor een oscar won.
