getormenteerde kunstenaar

gisteren gezien in het Uur van de Wolf: Dick is boos (2014)
een portret van striptekenaar Dick Matena door Hans Polak

Als negenjarig jongetje had ik al bewondering voor het werk van Dick Matena (ik sprak het altijd uit als Ma-téé-na). Samen met Martin Lodewijk, Daan Jippes, Fred Julsing, Henk Kuijpers, Peter de Smet, Willy Lohmann en Hans G.Kresse behoort hij tot de old school van Nederlandse striptekenaars die een platform hadden in PEP. Nog steeds koester ik zes jaargangen (1970-1975) van dat weekblad als relikwie van mijn jeugd. De Argonautjes en Grote Pyr van Dick Matena staan op hetzelfde papier dat ik als jongetje in mijn handen had.

PEP 52 1974
in de laatste PEP van 1974, nu veertig jaar geleden, tekende de 31-jarige Dick Matena onder het pseudoniem A.den Dooier de teloorgang van oude knudde

Gisteren zond NTR in het Uur van de Wolf de documentaire Dick is boos uit van Hans Polak. Dick blijkt een moeilijke man te zijn. Vaak boos. Maar ook heel vaak niet boos, zegt hij lachend. Zijn vrouw Nelleke weet er alles van.

Matena is een kunstenaar van het oude stempel, een ambachtsman. Omdat er zo zoveel charlatans zijn die zich kunstenaar noemen, ziet Dick zichzelf liever niet als kunstenaar. Er zullen ook weinig mensen zijn die net zo hard werken als Dick Matena. Op 71-jarige leeftijd zit hij, ook na zijn hartinfarct, dagelijks nog uren achter de tekentafel. Het geld moet binnen.

Mooi moment uit de documentaire is de scene voor boekhandel Donner in Amsterdam. Samen met collega Martin Lodewijk moet hij van zijn uitgever zijn boeken signeren. Terwijl Martin Lodewijk binnen braaf tekeningen in boeken maakt, blijft Dick nukkig op straat staan. Nee, daar doet hij dus niet aan mee. Tenslotte zien we hem binnen toch signeren en een tekening maken voor een meisje met een stapel Matena-boeken in haar handen. “Je bent niet voor niets gekomen hoor”, spreekt hij haar als liefdevolle opa toe. De gekwelde oude man blijkt een heel klein hartje te hebben.

Dick Matena noemt zichzelf een getormenteerd mens. Dat past volgens hem niet bij een striptekenaar. Neem nu zijn collega Jan Kruis, dat is gewoon een heel nette en aardige man. Die heeft ook succes. Maar als je een klootzak of een viezerik bent, dan moet je sappelen met al je talent. Matena geeft toe dat hij niet het vermogen heeft om zijn tekentalent in geld om te zetten. Nelleke vindt dat haar man een te laag zelfbeeld heeft en zich best wel wat arroganter mag opstellen. “Vroeger, toen ik voor Toonder Studio werkte, was ik een arrogante zeikerd hoor!” zegt Dick. “maar dat soort arrogantie bedoel ik juist niet”, corrigeert Nelleke. Het is duidelijk, Dick mag volgens haar wel wat meer eigenwaarde hebben. Maar voor een getormenteerd mens zijn eigenwaarde en geluk per definitie een slagveld.

Striptekenaar Dick Matena is vaak boos heel boos | dickmatena.com | 100 paginas Dick