donderpreek

Op dinsdag 21 oktober hield Herman Vuijsje de tweede Bergrede :
„Het christendom als morele ruimte: een donderpreek„

In de weekendbijlage Letter & Geest van Trouw las ik vanmorgen de tweede Bergrede die Herman Vuijsje onlangs uitsprak in de Bergkerk in Amersfoort. De atheïst Vuijsje pleit voor de moraliserende, dus moedige vorm van christelijk geloof in plaats van de vage en vrijblijvende variant, die in Nederland tot mainstream is geworden. Het is opmerkelijk dat juist een atheïst op dit zgn. ‘ietsisme’ onder christenen wijst. Al eerder sprak een van Nederlands bekendste atheïsten Paul Cliteur zijn relatieve sympathie uit voor de orthodoxen onder de christenen, omdat zij anders dan de ietsisten duidelijk voor hun geloof gaan staan en van het christendom geen wereldvormige (lees: de wereld paaiende) variant kneden. De buitenstaander heeft enerzijds misschien een scherpere blik voor de strategie achter de rekkelijke positie van de ietsist en oordeelt die vage houding als lafheid. Anderzijds is het vanaf de zijlijn natuurlijk ook niet zo moeilijk om dat oordeel te vellen.

Het ietsisme hoort bij gedachtensystemen als het postmodernisme en het waardenrelativisme, met slogans als „Je weet zelf het beste wat goed voor je is„. Zekerheden maken plaats voor vragen.
’s Levens gang wordt ervaren
als een zoektocht; de waarde
ligt niet in het vinden,
maar in het zoeken zelf.

uit: de tweede Bergrede

Talloze Nederlanders, volgens sommige onderzoekers al een meerderheid, onder wie ook veel kerkleden, geloven niet meer in de God van de bijbelse openbaring, maar wel in een onbenoembaar „iets„. Dit „ietsisme„, zoals het door de huidige minister Plasterk is gedoopt, kent geen vaste dimensies of begrenzingen, maar is vloeiend en individueel van karakter. In ietsistische voorstellingen verliezen alle drie de genoemde dimensies aan kracht en betekenis.
 
Zo kent het ietsisme geen lineaire route naar een betere wereld. Ietsisten koesteren geen eenduidige geloofsopvatting, opgebouwd rond de gedachte dat de mensheid een moreel project te vervullen heeft, maar eerder een cyclisch tijdsbesef en wereldbeeld. Niet de mensheid of de schepping moet naar volmaaktheid groeien; in plaats daarvan wordt een vaag idee van persoonlijke groei en zelfontplooiing gehuldigd. De levensweg is een Werdegang, waarbij start en finish niet meer zo van belang zijn. Ook de vraag of de te volgen weg breed is of smal, houdt ietsisten niet bijzonder bezig. Als het zo uitkomt spelen ze leentjebuur bij oosterse godsdiensten: zingeving wordt gezocht in het onderweg zijn zelf.
(…)
Het ietsistisch wereld- en hiernamaalsbeeld kent geen verticale ordening van hoog naar laag en van goed naar kwaad. Eerder zou je kunnen spreken van een beeld dat horizontaal gesegmenteerd is, verdeeld in een serie alternatieve ruimtes die zich op hetzelfde niveau bevinden en moreel evenwaardig zijn. Het ietsisme hoort bij gedachtensystemen als het postmodernisme en het waardenrelativisme, met slogans als „Je weet zelf het beste wat goed voor je is„. Zekerheden maken plaats voor vragen. ’s Levens gang wordt ervaren als een zoektocht; de waarde ligt niet in het vinden, maar in het zoeken zelf.
 
Bron: trouw.nl
De grote kerkgenootschappen (…) houden zich – beducht voor het verwijt van moralisme en bemoeizucht en uit angst dat nog meer klanten de benen zullen nemen – ver van de alledaagse moraliteit.

uit: de tweede Bergrede

Herman VuijsjeIn 2007 publiceerde Herman Vuijsje zijn nieuwste boek „Tot hier heeft de Heer ons geholpen, over godsbeelden en goed gedrag„. Dit was het vervolg op „Pelgrim zonder God„ (1989), het verslag van een ‘omgekeerde’ pelgrimage van Santiago de Compostela naar zijn woonplaats Amsterdam. Verder schreef hij onder meer over het proces tegen Mohammed B. en portretteerde hij verstandelijk gehandicapten. Vuijsje schrijft op regelmatige basis voor dagbladen als NRC Handelsblad en Trouw.

De Bergrede van Vuijsje zal ook worden gepubliceerd in boekvorm. Naast de Bergrede zullen in dit boek ook enkele kunstwerken worden afgedrukt. Er zullen tekeningen worden geplaatst van kunstenaar Rinke Nijburg die hij speciaal hiervoor heeft gemaakt. Het zijn tekeningen gemaakt met potlood, houtskool en pastel op papier.

hermanvuijsje.nl