De grondlegger van de Neue Pinakothek, koning Ludwig I van Beieren, was een groot liefhebber van Italië. Als kroonprins maakte hij vele reizen naar Rome, waar hij Villa Malta verwierf. Dat werd een centrum voor de in Rome werkende Duitse kunstenaars. Nadat hij in 1825 koning was geworden, werd Ludwig I de beschermheer van kunstenaars die naar Italië afreisden. Veel van hun werk is sinds 1853 te zien in de Neue Pinakothek.

De zogenaamde Deutschrömer werkten al sinds het midden van de achttiende eeuw in Rome, maar in de 1820′s en 1830′s piekte het. De meeste schilderijen van Bürkel, Catel, Dillis, Fries, Koch, Olivier, Rebell, Reinhart, Reinhold, Richter en Rottmann dateren uit deze jaren.

Ook uit andere landen trokken kunstenaars naar Italië. Sinds de 17e eeuw heette de reis naar Italië de Grand Tour en voor veel kunstenaars die naam wilden maken, gold het als een verplicht nummer. Tussen 1800 en 1840 liepen er op plaatsen als Tivoli meer kunstenaars dan toeristen rond. De meeste toeristen waren overigens rijke Engelsen. In de tweede helft van de negentiende eeuw, doen het moderne toerisme op gang kwam, veranderde dat. De kunstenaars werden overtroffen door de dagjesmensen.

Van het opkomende toerisme is in de schilderkunst tot 1850 nog weinig te merken. De schilders portretteerden vooral de inheemse bevolking. In de Romantiek waren taferelen met herders en herderinnen een geliefd onderwerp. Toen in Noord-Europa de industrialisering op gang kwam, ontstond er tegelijkertijd een verlangen naar het pastorale van de pre-industriële tijd. Italië beantwoordde aan dat verlangen.

Uit de collectie Dietmar Siegert worden in de tentoonstelling Pathos und Idylle. Italien in Fotografie und Malerei zo’n honderd foto’s getoond uit de periode 1840-1900 die gecombineerd worden met schilderijen die Italië als onderwerp hebben. Je kunt de foto’s in verschillende groepen verdelen: foto’s van overblijfselen uit de antieke oudheid, landschapsfoto’s, stadsgezichten en genrebeelden.

Het is aardig om eens stil te blijven staan bij een schilderij van de Belgische Francois-Joseph Navez. Hij schilderde in 1845 Die Spinnerinnen von Fondi. Het is een classicistisch genrebeeld uit het Italiaanse volksleven. Toen Navez dit schilderde, bestond de fotografie al, maar deze was in de jaren veertig nog niet zover om dergelijke taferelen vast te leggen. In de jaren zestig en zeventig zien we voor het eerst geënsceneerde foto’s die verwijzen naar de mis en scene uit de romantische genreschilderkunst.

Overigens was het voor kunstenaars niet altijd zonder risico om de Italiaanse bevolking te benaderen voor een schilderij of foto. Zeker als het de vrouwen betreft. Zo schrijft Navez over het ontstaan van Die Spinnerinnen von Fondi dat hij moest vluchten voor de boze echtgenoot van de mooie spinster die hij aan het schetsen was naast de deur van een kapel in Napels. Wie van de vrouwen op het schilderij deze spinster was, is niet duidelijk. Navez heeft zo sterk geïdealiseerd dat zijn personages inwisselbaar zijn geworden.

Die Neue Pinakothek besitzt eine herausragende Sammlung an Gemälden, die den Mythos Italien als romantisches Sehnsuchtsmotiv inszenieren. Viele von ihnen kamen durch den Gründer des Museums, König Ludwig I., in die Sammlung. Seit dem vergangenen Jahr verfügt die Neue Pinakothek nun auch über eine bedeutende Sammlung an frühen Fotografien aus Italien: die rund 9700 Aufnahmen aus der Zeit von 1846 bis 1900, die der Pinakotheks-Verein in Verbindung mit der Ernst von Siemens Kunststiftung und der Sparkassen-Finanzgruppe von Dietmar Siegert erworben und dem Museum als Dauerleihgabe übergeben hat. Die Ausstellung Pathos und Idylle bietet nun einen Einblick in den Reichtum dieser jüngst erworbenen Sammlung und zeigt eine Auswahl von rund 100 Aufnahmen der namhafte sten Fotografen. Bron: pinakothek.de

[ pinakothek.de ] | kuenstlerleben-in-rom.de