The Apotheosis of Washington (1865) van Constantino Brumidi
Het hoogtepunt van de koepel van het Capitool in Washington DC is de Statue of Freedom. Onder haar voeten bevindt zich het hoogtepunt van de binnenkant van de koepel: de apotheose van George Washington. Het werd geschilderd in 1865 door Constantino Brumidi helemaal in de traditie van Giambattista Tiepolo.
In de jaren zestig van de negentiende eeuw was onder Napoleon III het neobarok in de mode gekomen. Deze zou als de Beaux Arts Stijl niet alleen heel Europa maar ook Amerika veroveren. Aan het einde van de negentiende eeuw verrezen in de hele westerse wereld bombastische gebouwen met grote koepels, zoals er nu overal wolkenkrabbers van meer dan een halve kilometer hoog worden gebouwd. Het machtsvertoon paste precies in de tijd van het imperialisme. Al die gebouwen moesten van binnen gedecoreerd worden en al die koepels van fresco’s worden voorzien.
[ klik voor vergroting ]
De Italiaanse schilder Constantino Brumidi schilderde dus in de koepel The Apotheosis of Washington. Evenals de koepel die Michelangelo voor de Sint Pieter ontwierp, is de koepel van het Capitool opgebouwd uit twee koepels. Het fresco van Brumidi bevindt zich op de buitenste koepel. Door een oculus in de binnenste koepel, kan men de schildering zien. Constantino Brumidi werkte aan het eind van de Amerikaanse Burgeroorlog elf maanden aan het fresco op een hoogte van 55 meter. Het is ruim 433 vierkante meter.
De plafondschildering met een optische illusie waarbij het plafond wordt opengebroken en een visioen verschijnt, is een uitvinding van de barok. Oorspronkelijk stond God of de Heilige Maagd in het midden, omringd door engelen, heiligen en apostelen. Maar ook een glimp op de Olympus met heidense goden, behoort tot de mogelijkheden van de barok of het rococo. Dat een wereldlijke figuur als George Washington de plaats van Christus (of die van Apollo) inneemt, is echter iets van de negentiende eeuw. De vorm lijkt religieus, maar de inhoud is volledig seculier.
met de apotheose van Washington
Seculiere inhoud treffen we ook bij Tiepolo aan. In zijn beroemde plafondschildering in de Würzburger Residenz worden vier werelddelen uitgebeeld. Geen engelen of heiligen, maar inheemse dieren en bewoners zitten op de zoom van het fresco. Deze ombuiging van het sacrale naar het profane zien we ook in de apotheose van Washington. Er worden zes groepen personages uitgebeeld die verschillende domeinen van de staat symboliseren: oorlog, wetenschap, scheepvaart, handel, techniek en landbouw. Vijf van deze domeinen worden aangevoerd door heidense goden: Minerva (wetenschap), Neptunes (scheepvaart), Mercurius (handel), Vulcanus (techniek) en Ceres (landbouw). De godin Columbia staat recht onder Washington met schild en opgeheven zwaard. Zij verdedigt haar land. De jonge Verenigde Staten wilden zich liever niet verbinden met de oorlogsgod Mars.
Bron: virtually-anywhere.com
De drie grote Amerikaanse uitvinders in 1865 waren Benjamin Franklin, Robert Fulton en Samuel Morse. Thomas Edison was in dat jaar 18 en zijn eerste patent zou nog vier jaar op zich laten wachten. Op de voorgrond: een elektriseermachine en een batterij Leidse flessen.