Maandelijks archief: november 2016

Mr. Smith goes to Washington

gezien op Een: Mr. Smith goes to Washington (1939)
daarna een virtueel bezoek gebracht aan het Capitol in Washington DC

Mr. SmithMr. Smith goes to Washington werd in 1939 bijna helemaal in de filmstudio opgenomen. De mooiste beelden zijn de buitenopnamen waarin je padvinder James Stewart diep onder de indruk langs de monumenten van Washington DC ziet lopen. Alles is in fraai zwart-wit en schuin van onderen gefilmd als in een documentaire van Joris Ivens. Na het zien van deze filmische ode aan Washington DC besloot ik er zelf eens op stap te gaan. In 2016 kan dat heel goed virtueel.

Frank Capra reisde samen met zijn assistent Art Black en scenarist Buchman in oktober 1938 naar Washington om indrukken op te doen. Capra schreef in zijn boek The Name Above the Title dat ze eerst in een touringbus rondreden om “Washington te zien door de slaperige ogen van onze nieuwbakken Senator uit Montana”. In het Lincoln Memorial waren ze getuige van een jongetje dat zijn grootvader de tekst van de Gettysburg Address voorlas, Abraham Lincolns beroemde toespraak die in de wand is uitgebeiteld. Capra was vastbesloten dit in een scène te verwerken, de film zou het volgens hem alleen al waard zijn om te produceren zodat het publiek “een jongen Lincoln kan horen voorlezen aan zijn grootvader”. In de film beëindigt Smith zijn bezichtigingen van de monumenten in Washington bij het standbeeld van Lincoln. Niet alleen leest de jongen de tekst voor aan zijn opa, maar er verschijnt ook een Afro-Amerikaanse man, die vol dankbaarheid zijn pet afneemt. De scène staat niet alleen symbool voor Amerika’s politieke principes, maar ook voor Smiths besluit om hiervoor te vechten, zoals Lincoln had gedaan. (Bron: nl.wikipedia.org)

Ik begon met Google Streetview en schakelde daarna over op virtually-anywhere.com en liep het Capitol in, het heiligdom van de typisch Amerikaanse religie die democracy heet. Net als de Sint Pieter in Rome is het capitool in Washington DC een centraalbouw. De reusachtige koepel werd gebouwd tussen 1855 en 1866. Het heilige centrum bevindt zich niet in een catacombe onder de koepel maar er bovenop. Daar staat sinds 1863 de Statue of Freedom die de vrijheid symboliseert. Het vrijheidsbeeld in New York overschaduwt haar tegenwoordig, maar oorspronkelijk is zij dé Mrs. Liberty van de Verenigde Staten.

Capitol
virtually-anywhere.com/portfolio/uscapitol/
het beginpunt van een virtueel bezoek

Net als bij mijn eerste bezoek aan de Sint Pieter in Rome wilde ik eerst de koepel van binnen zien. Natuurlijk is het Capitol machtsvertoon, want dat zijn nu eenmaal bijna alle overheidsgebouwen en zeker die uit de negentiende eeuw. Maar het decorum is meer dan dat. Het is er ook om nationaal bewustzijn op te wekken en op te voeden tot Amerikaans burgerschap. Hoeveel miljoenen schoolkinderen zouden hier zich net als Mr. Smith vergaapt hebben aan dit nationalistische theater?

De rotonde is ingericht als leerboek van de nationale identiteit. Hier zijn de geboortemomenten van de natie te zien, geschilderd door John Trumbull: Declaration of Independence (1818), Surrender of General Burgoyne at Saratoga op 17 oktober 1777 (1821), Surrender of Lord Cornwallis (1820) en George Washington Resigning His Commission (1824).

Capitol
rotonde in het Capitol met links een beeld van Washington en rechts twee beroemde schilderijen van John Trumbull

Naast schilderijen die de onafhankelijkheidsstrijd van de Verenigde Staten laten zien, zijn er schilderijen die de ontdekking van Amerika in beeld brengen, zoals die van John Gadsby Chapman (Baptism of Pocahontas, 1839), Robert Walter Weir (Embarkation of the Pilgrims, 1843), John Vanderlyn (Landing of Columbus, 1846) en William Henry Powell (Discovery of the Mississippi by De Soto, 1853). Al deze voorstellingen zijn enorm aangedikt, maar de vorming van nationale mythes was nu eenmaal een specialiteit van de negentiende eeuw. Het Rijksmuseum van Cuypers is in wezen niets anders dan dit. Geconfronteerd met deze nationale mythes is het begrijpelijk dat de postmoderne tijd een enorm wantrouwen heeft opgebouwd ten aanzien van grote verhalen.

Capitol
rotonde in het Capitol met rechts een beeld van Jefferson en schilderijen van Chapman, Weir en Vanderlyn
Geconfronteerd met deze nationale mythes is het begrijpelijk dat de postmoderne tijd een enorm wantrouwen heeft opgebouwd ten aanzien van grote verhalen.
Capitol
rotonde in het Capitol met op de achtergrond schilderijen van John Trumbull, William Henry Powel en John Vanderlyn

US Capitol rotunda [ en.wikipedia.org ]

spookbeelden uit 1923

vannacht op Arte: Schatten – Eine nächtliche Halluzination (1923)

Die dämonische LeinwandIn Die dämonische Leinwand (1952), een standaardwerk over de expressionistische Duitse film in de Weimar Republiek, nemen Das Kabinet dr. Caligari (1920) van Robert Wiene en Nosferatu, eine Symphonie des Grauens (1922) van Friedrich Wilhelm Murnau een centrale plaats in. Maar een beeld uit de relatief onbekende film Schatten – Eine nächtliche Halluzination (1923) van Arthur Robison staat op de omslag van de Duitse uitgave van Die dämonische Leinwand.

Expressionistische filmmakers waren zich sterk bewust van de psychologische betekenis van het medium film. Bestond hun werk in wezen niet uit het scheppen van collectieve hallucinaties door een spel van licht en schaduw? Robison gaat net als Wiene en Murnau naar binnen en confronteert ons met het clair-obscur van de ziel, onze verlangens en angsten.

Robison gaat net als Wiene en Murnau naar binnen en confronteert ons met het clair-obscur van de ziel, onze verlangens en angsten.
Schatten-Eine nächtliche Halluzination
de score is van Kevin Mac Leod

Schatten – Eine nächtliche Halluzination [ arte.de ]

pelgrims van de Nieuwe Wereld

zondagavond gezien op BBC 2: The Pilgrims (2015) van Ric Burns

The PilgrimsGisterenavond zond de BBC de documentaire
The Pilgrims van Ric Burns uit. De Brits-Amerikaanse acteur Roger Rees speelt hierin William Bradford (1590-1657), zijn laatste rol vlak voor zijn overlijden in 2015. Voor The New World (2005) had hij zich ook al eens ingeleefd in een Engelse kolonist aan het begin van de zeventiende eeuw. Rees speelt zeer overtuigend de eerste gouverneur van de Plymouth Colony.

De eerste Engelse kolonisten in de Nieuwe Wereld waren geen gelukszoekers zoals de conquistadores in Zuid-Amerika. Zij kwamen niet voor het goud, maar waren Engeland ontvlucht vanwege hun geloof. De pelgrims van de Mayflower waren, zoals we nu zouden zeggen, een groep mensen die waren “weggezet” (vanwege hun geloof). Toen ze begin september 1620 uit de haven van Plymouth koers zetten naar de Nieuwe Wereld en daarmee een zeer onzekere toekomst tegemoet gingen, was dat uit een combinatie van wanhoop en hoop om aan de nog nauwelijks bekende overzijde van de oceaan een nieuw bestaan te kunnen opbouwen. In het doorleefde gelaat van William Bradford (Roger Rees) liggen de wanhoop en hoop door elkaar gevlochten. De Pilgrim Fathers zochten niet het El Dorado, het aardse paradijs, maar het hemelse Jeruzalem. Hun onwankelbare geloof is van mythische proporties. Door alle ontberingen, ziektes en ellende heen vestigden ze hun hoop op God. Dat maakt het verhaal van de Pilgrim Fathers in onze tijd van massamigratie zo indrukwekkend.

The Pilgrims story has come to define the founding moment of America and all it stands for.
The voyage of the Mayflower in 1620 has come to define the founding moment of America, celebrated each year at Thanksgiving. A lavish new drama documentary by Ric Burns, based on governor William Bradford’s extraordinary eye-witness account, the Mayflower Pilgrims reveals the grim truth behind their voyage across the Atlantic.
 
Bron: bbc.co.uk

In The Pilgrims, Ric Burns Looks at Mythmaking [ nytimes.com ]