en interview met Peter Sloterdijk voor Deutschland Funk
Vlak voor kerst had het Zwitserse weekblad Die Weltwoche een gesprek met de Duitse filosoof en biograaf Rüdiger Safranski. In dat gesprek ging het vooral over de rol van Duitsland in de vluchtelingencrisis. Bij Safranski ben je met vragen over de Duitse identiteit op het juiste adres. Safranski schreef bejubelde biografieën over Goethe, Schiller, Schopenhauer, Nietzsche en Heidegger en kent de Duitse ziel als weinig anderen. De Zwitserse journalist van Die Weltwoche valt met de deur in huis: “Herr Safranski, wat is er met Duitsland aan de hand?” Safranski: “Om het kort te zeggen: de Duitse politiek wordt beheerst door moralistische infantilisering.”
door moralistische infantilisering.
Rüdiger Safranski
Safranski (1945) had zich als volbloed 68′er ooit aangesloten bij een maoïstische commune. Dat was tussen 1970 en 1974. Nu beschouwt het als een jeugdzonde, in de geest van die jaren. Daarna heeft hij zijn politieke engagement opgegeven. Als filosoof met een zeer brede historische blik lijkt hij veel beter in staat de politieke situatie in Duitsland te beoordelen, dan een intellectueel met politieke vooringenomenheid.
Volgens Safranski had West-Duitsland na 1945 zijn soevereiniteit verloren. Het land was een soort schild van de Amerikanen tegenover de Sovjet-Unie en zijn satellietstaten. De Duitsers droegen daardoor weinig politieke verantwoordelijkheid. Papa USA nam alle grote beslissingen en Duitsland als soevereine staat infantiliseerde.
Maar met de val van de muur en de Duitse hereniging veranderde de situatie. Duitsland werd voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een volwaardige soevereine staat binnen Europa. En in de eenentwintigste eeuw is het duidelijk geworden dat Duitsland als grootste economie van Europa de machtigste staat binnen de EU geworden is en daarmee een leiderschapspositie heeft gekregen. Hier gaat het volgens Safranski mis.
Rüdiger Safranski
Merkel heeft moreel leiderschap willen tonen door de grenzen voor vluchtelingenstromen open te zetten. Dat is goedbedoeld maar politiek tamelijk ondoordacht. Deze naïviteit is volgens Safranski het rechtstreekse gevolg van de situatie waarin West-Duitsland zich tussen 1945 en 1990 bevond: onder de hoede van de Amerikanen. Doordat de Duitsers geen echte grote politieke verantwoordelijkheid meer hoefden te dragen, kon West-Duitsland wegdromen in haar idealisme van een verenigd Europa, zonder zich echt bewust te zijn van de nationale identiteit en grenzen.
Bron: psychosputnik.wordpress.com
Na de Duitse hereniging begon Duitsland zichzelf weer bewust te worden als natie. Maar omdat nationalisme in Duitsland nog altijd erg besmet is, worstelen de Duitsers met hun nieuwe identiteit als sterkste natie binnen Europa. Enerzijds is er onder de Duitsers een sterk economisch zelfbewustzijn dat gepaard gaat met (heimelijke) nationale trots. Anderzijds wordt de schaamte over het Duitse verleden gecompenseerd door een sterke zendingsdrang in het uitdragen van de humaniteit.
Rico Bandle, Die Wektwoche
Merkel’s Willkommenskultur komt voort uit de door WO II gespleten Duitse identiteit. Een trots “wir schaffen es!” gekoppeld aan een deemoedige blik. Safranski noemt deze houding “politieke kitsch”. Ze is moralistisch (Merkel heeft het aura van Moeder Barmhartigheid gekregen), maar ze is niet realistisch en onverantwoord.
Der Spiegel september 2015
Bron: psychosputnik.wordpress.com
Collega Peter Sloterdijk heeft zich in een gesprek met Rainer Burchardt overigens ook duidelijk over de vluchtelingencrisis uitgelaten:
Bron: deutschlandfunk.de