Michaela kocht gisteren de Jeroen Bosch postzegels
Hoe kwam Jeroen Bosch eigenlijk aan al die vreemde fantasieën? Had hij van nature zo’n rijke verbeelding of werd dat door iets anders in hem opgewekt? Het vermoeden bestaat dat Jeroen Bosch in zijn jeugd aan Sint-Antoniusvuur geleden heeft. Dat kwam in de late middeleeuwen in Europa nog vrij veel voor. Het is ook bekend onder de naam “ergotisme” of “kriebelziekte”.
Sint-Antoniusvuur werd veroorzaakt door moederkoorn, een schimmel die vooral op rogge groeide. Als dat in het meel terecht kwam en er werd brood van gebakken, dan kon je na consumptie van dat brood gaan hallucineren en uiteindelijk zelfs krankzinnig worden.
Jeroen Bosch nodigt uit tot eindeloze interpretaties en diepzinnigheden. Omdat we eigenlijk niets van hem weten, kan ieder zijn eigen Jeroen Bosch maken. Mijn Jeroen Bosch heeft 400 jaar vóór Willem Kloos gezegd: “Ik ben een gek in het diepst van mijn gedachten.”
Jeroen Bosch postzegels
Het
moederkoorn was al eeuwen bekend en gebruikt, en het werd zelfs beschreven op een Assyrische kleitablet als “schadelijke puist in de korenaar.” In vroeger tijden werd het moederkoren ook “
gek graan” en “
dronken rogge” genoemd. De Griekse historicus
Thucydides (-460/-395) geeft in zijn Geschiedenis van de oorlog van de Peloponnesus een eerste beschrijving van de Vuurziekte, niet alleen als ooggetuige van wat hij pest noemt, maar ook als slachtoffer van deze verschrikkelijke ziekte. In de loop van de eeuwen menen de artsen en de historici daarin de builenpest, de gele koorts of de tyfus koorts te herkennen, maar in feite gaat het dus om de Vuurziekte. De pest van Athene lijkt aldus op deze ziekte die later met verschillende kwalificaties, de ene nog welsprekender dan de andere, is aangeduid, zoals pest van vuur (945), dodelijke hitte (1039), hels vuur (1105) vervolgens Vuurziekte of
Sint-Antoniusvuur. In de loop van de Middeleeuwen heerst deze ziekte in heel Europa, met als voornaamste haarden
Vlaanderen, Lotharingen, de Dauphiné, Aquitaine en
Ile-de-France, met duizenden slachtoffers als gevolg.
Bron:
adolphus.nlvan moederkoorn tot LSD [ vliet.be ]
