In het Rijk van de Geest is alles tegenwoordige tijd en alleen daar ben je onsterfelijk. Dat geldt in het bijzonder voor schrijvers. Immers, wie schrijft die blijft. Zolang we hen blijven lezen en gedenken, leven zij voort. En wanneer ze zijn weggezonken in het collectieve geheugen, kunnen ze met een lemma op wikipedia weer even tot leven worden gewekt.
Vandaag: Leopold von Ranke (1795-1886)

Misschien wel het grootste verschil tussen de geest van het Westen en die van het Oosten, is het verschil van ‘worden’ en ‘zijn’. Anders gezegd: de westerse geest is teleologisch, procesmatig en doelgericht terwijl de oosterse geest ontologisch, meditatief en op het ‘zijn’ gericht is. De technologische ontwikkeling die zich nu geglobaliseerd heeft, is vooral een beweging die uit het Westen komt. Westerlingen die zich daarentegen even willen terugtrekken uit de hectiek van alledag en hun blik even naar binnen willen richten, zullen zich even een oosterling voelen: weg van het ‘worden’ en cirkelend rond het ‘zijn’.

Zoals West en Oost in de ruimte met elkaar verbonden zijn en er geen duidelijke grens is, zo zijn het ‘worden’ en het ‘zijn’ ook innig met elkaar verbonden. Maar de geschiedenis laat ook duidelijk zien dat ‘worden’ en ‘zijn’ van elkaar in het Westen begonnen te wijken. Dat gebeurde vooral in de negentiende eeuw, de tijd van het historisme. Leopold von Ranke is misschien wel de bekendste historicus die met het historisme verbonden is. Von Ranke legt de nadruk op objectieve geschiedschrijving (“wie es eigentlich gewesen ist”). Tijdens zijn lange leven (1795-1886) heeft hij enorm veel ‘geschiedenis’ geproduceerd. In Arthur Schopenhauer, de woelige jaren van de filosofie schrijft Rüdiger Safranski over het historisme waarin hij ook de verbinding maakt met het relativisme. Historisme en relativisme verbrokkelen de waarheid en het ‘zijn’ in ‘stukjes van de waarheid’ en geworden ‘zijn’.

Leopold von Ranke [ de.wikipedia.org ]