Volgende maand hopen we München te bezoeken. Als liefhebbers van de Jugendstil, zitten we in München goed. Jugend, het tijdschrift waar de Jugendstil ( of Art Nouveau, Nieuwe Kunst en Secession) haar naam aan te danken heeft, verscheen voor het eerst in 1896 in München. Rond de schilder Franz von Stuck had zich in 1892 een groep jonge kunstenaars verzameld. Onder de naam Secession scheidde deze zich af van de gevestigde kunstenaars die werden aangevoerd door de schilder Franz von Lenbach. Von Lenbach en Von Stuck hadden veel invloed op de kunstenaars in München en leefden als prinsen. We zijn van plan om in de Beierse hoofdstad zowel de Städtische Galerie im Lenbachhaus als Villa Stuck te bezoeken, de voormalige residenties van deze schilders.
Een van de kunstenaars van de Secession was August Endell. Hij was zelf weer een leerling van de beeldhouwer Hermann Obrist. Deze had aanvankelijk medicijnen en natuurwetenschappen gestudeerd en zich beziggehouden met botanie. Hij had een scherpe blik voor de plantaardige natuur en ontwikkelde zijn opvattingen over kunst op basis van de ideeën van wetenschappers uit zijn tijd. Hij verdiepte zich in Darwin, Haeckel en Fechner en de natuurfilosofie van Schelling. Zijn leerling August Endell had deze ideeën overgenomen en voegde daar nog de theorie van de Einfühlung bij, die door de filosoof en psycholoog Theodor Lipps was uitgewerkt. De plantaardige Jugendstil is nauw verbonden met deze opvattingen. Ook Kunstformen der Natur (1899-1904) van Ernst Haeckel , dat op de grens ligt van biologie en beeldende kunst, heeft veel invloed gehad op kunstenaars aan het begin van de twintigste eeuw.
Tafel 85 – Ascidiae – Zakpijpen
August Endell (in: Um die Schönheit)
August Endell in Um die Schönheit – Eine Paraphrase über die Münchener Kunstausstellung, 1896
München, Stadt des Jugendstils [ villastuck.de ]
The Dawn of Modernism, Jugendstil und Art Nouveau [ villastuck.de ]