circus Couperus

gisterenavond gezien op Nederland 2: Niet te stillen onrust
Angst en Schoonheid een essay van Bas Heijne over Louis Couperus

angst & schoonheid Op 10 juni j.l. was het 150 jaar geleden dat Louis Couperus in Den Haag geboren werd. En op 16 juli was het negentig jaar geleden dat hij in De Steeg overleed. 2013 is dus een Couperus-jaar. Reden voor uitgeverij De Bezige Bij om dat te vieren met een boek. Angst en schoonheid. Louis Couperus, de mystiek der zichtbare dingen is een essay van 144 pagina’s waarin Bas Heijne samen met Louis Couperus die ene vraag stelt: Hoe te leven? De auteur twitterde dat zijn essay over Couperus binnen een week al aan een tweede druk toe is.

De Bezige Bij heeft dit succes ook zeker te danken aan de mooie documentaire Louis Couperus -niet te stillen onrust van Jan Louter waarin we Bas Heijne volgen op zijn reis door Den Haag, Passoeroean en Florence in de voetsporen van “de beste romancier die Nederland ooit gekend heeft” (Heijne).

Aan media-aandacht voor Louis Couperus heeft de uitgever overigens niet te klagen. Vorige week organiseerde De Rode Hoed een Grote Couperus Avond. En tijdens de themaweek 150 jaar Couperus zendt Cultura 24 van 7 t/m 12 oktober de dramaserie De kleine zielen (1969-1970) uit. Het was dus geen toeval dat de 150e geboortedag van Couperus op 10 juni j.l. stilletjes aan ons voorbijgegaan is, want het Couperus Circus stond gepland voor de maand oktober.

Chris Lebeau ontwierp de omslag van de eerste uitgave van De Stille Kracht (1900) Op de stofomslag werd de Indonesische batiktechniek toegepast, die ook in de Jugendstil populair was. Couperus reageerde enthousiast op het ontwerp: “net de vleugel van een kapel… we zijn er in extaze over!”, schreef hij aan zijn uitgever L.J.Veen.

Bas Heijne vraagt zich in navolging van Louis Couperus af: “Hoe kan een mens zichzelf overeind houden in een wereld waarin alles vergankelijk is, waarin geen blijvend houvast te vinden is in geloof, filosofie, ideologie, waarin de mens die zich ontworstelt aan de benepenheid van zijn eigen kleine sociale wereld niet automatisch een rijker, zinniger leven wacht, maar misschien juist de wanhoop van de totale leegte?“ Daarnaast gaat hij op zoek naar wie de man achter het masker van de schrijver/dandy eigenlijk was: wat bewoog hem, waarom was hij zo„n rusteloze reiziger, en bovenal waarom schreef hij? Door twee tijdperken – het Fin de siècle van Couperus’ tijd en het heden – met elkaar te verbinden, wordt duidelijk dat de levensvragen die de schrijver zichzelf stelde, nog steeds de onze zijn.

Bron: programma.ntr.nl

Recensie over Angst en Schoonheid [ 8weekly.nl ] | louiscouperus.nl

In de voetsporen van Heidegger

Volgens Hannah Arendt trok er door het denken van haar leermeester Martin Heidegger een storm. “Hij komt uit het oeroude en wat hij achterlaat, is iets volmaakts, dat zoals al het volmaakte terugvalt aan het oeroude.” Wij gingen bij de beroemde blokhut in Todtnauberg kijken of Arendt gelijk had.

Voetnoten bij de 19e eeuw

In het Rijk van de Geest is alles tegenwoordige tijd en daar alleen ben je onsterfelijk. Zolang je maar niet vergeten wordt, leef je voort. Maar als je bent weggezonken in het collectieve geheugen, kun je met een lemma op wikipedia.org weer boven water komen.

Amerikaanse Burgeroorlog

Deze serie begon op 9 april 2010, precies 145 jaar na het einde van de Civil War, misschien wel het grootste trauma uit de Amerikaanse geschiedenis. Het laatste artikel verscheen op 3 juli 2013. Dat was precies 150 jaar na de Slag bij Gettysburg, het keerpunt in de oorlog.

Napoleon en zijn schilders

Weinig historische figuren zijn zo vaak geschilderd als Napoleon Bonaparte. Niet alleen tijdens zijn bewind maar ook daarna bleven schilders historische gebeurtenissen vastleggen met Napoleon in het centrum van de aandacht. Geschiedvervalsing. Omdat het moest.

Landschapsschilders uit de Goethezeit

Met de Goethezeit wordt in Duitsland de periode 1770-1830 aangeduid. Niet alleen de filosofie, literatuur, beeldhouwkunst, architectuur en muziek kwamen in het Duitse taalgebied tot bloei maar ook de romantische landschapsschilderkunst.

Schilders in Italië

Tot in de 19e eeuw was de reis naar Italië voor veel kunstenaars een verplicht nummer. Tijdens de Grand Tour werden Venetië, Florence en Rome bezocht waar de meesters bestudeerd werden. Maar het Italiaanse landschap bleek voor veel kunstenaars aantrekkelijker.

De schilder en zijn broodheer

Nu de overheid zich als mecenas heeft teruggetrokken worden veel kunstenaars weer afhankelijk van rijke opdrachtgevers en verzamelaars. Net als vroeger dus, toen veel kunstenaars vaak tegen wil en dank de lakeien van de heersende klasse waren.

De waakzaamheid van het hart

De Philokalia is een verzameling geestelijke geschriften die tussen de vierde en veertiende eeuw (in het Grieks) geschreven zijn en in de achttiende eeuw door de heilige Nikodimos van de berg Athos gebundeld zijn. Zijn tijdgenoot Paisius Velichkovsky maakte een vertaling in het Kerkslavisch.

Ovidius’ Metamorphosen

In de Middeleeuwen was er eigenlijk maar één boek. Na de revolutie van de boekdrukkunst kreeg de Bijbel concurrentie van eigentijdse maar vooral ook van klassieke geschriften. De compilatie van mythen die Ovidius aan het begin van onze jaartelling in klassiek Latijn had samengesteld, werd een inspiratiebron voor ontelbare schilders.

Dantes Divina Commedia

Dante stelt zich het Inferno voor als een trechter die breed begint onder het aardoppervlak en dan toeloopt naar het ijskoude middelpunt van de aarde. Daar zetelt Lucifer. Er zijn negen kringen. Dante en Vergilius ontmoetten er steeds grotere zonden en grotere zondaars.

Wolkenkrabbers

Chicago en New York werden eind 19e eeuw proeftuinen waar de skyscraper dankzij een stalen constructie steeds hoger kon worden. Er lagen ook twee Amerikaanse gedachten aan ten grondslag: "Form follows function" en "The sky is the limit."

Op zoek naar de atoomstijl

In de zomer van 2009 was in het Atomium in Brussel de tentoonstelling A la recherche du “Style Atome” te zien. Het is een swingende stijl uit de jaren vijftig die nog steeds beoefend wordt. Noem het geen retro. De atoomstijl is iets speciaals.

Een avontuur van luitenant Blueberry

In 1963 begon de Franse striptekenaar Jean Giraud (1938-2012) samen met scenarist Jean-Michel Charlier (1924-1989) aan zijn levenswerk: Blueberry. Ze lieten zich daarbij inspireren door de spaghettiwestern. Het 50-jarige jubileum van zijn antiheld maakte Giraud net niet meer mee. Hij overleed in 2012.

My favourite things

Belgian woodcuts & Russian Luboks. Underground comics & Midcentury Modern. Genesis, Pink Floyd & Film Noir ... These are a few of my favorite things ...

Woest & Vredig

vrije geluiden in de wwwoestijn

Laatste 200 stukjes