volg de meester [ 24 ]

kopie naar Cornelis Kruseman (1797-1857)

Ik besloot nog een portret van Cornelis Kruseman (1797-1857) te kopiëren. Hij schilderde portretten in een Italianiserende, romantische stijl. Deze komen 200 jaar later kunstmatig en popperig op ons over. Kruseman was geschoold in het classicisme en dat hield stevig vast aan het klassieke ideaal van de bella figura. Door zijn geïdealiseerde, bevallige taferelen en weergaloze techniek werd hij in ons land De Raphael van het Noorden genoemd. Lang heb ik met een wijde boog om schilders van het type Kruseman heengelopen. Te behaagziek, te glad geschilderd, vals en sentimenteel. Met een dat oordeel kon ik nog veel meer negentiende eeuwse academische schilderkunst afbranden. Maar ik ben er anders naar gaan kijken.

Cornelis Kruseman
Rudolphina Wilhelmina Elizabeth de Sturler (detail) de echtgenote van Johannes van den Bosch door Cornelis Kruseman ca. 1828

In onze tijd is een sterk verlangen naar het authentieke en persoonlijke. We zijn meer geïnteresseerd in wie we zijn en minder in wie we willen zijn. Een schilder als Kruseman maakte van iedere barones of gravin een Griekse godin. Je ziet in al zijn portretten hetzelfde classicistische masker. Daar heeft hij dan wat persoonlijke kenmerken aan opgehangen. Deze visie gaat natuurlijk ten koste van het authentieke, het persoonlijke, het realistische, het echte. Daar komt nog eens bij dat Kruseman´s olieverfportretten zo gepolijst en poederig geschilderd zijn, dat het wel pastels lijken. Verfstreken zijn met een zachte kwast onzichtbaar weggewerkt. De rauwheid van het materiaal is uitgebannen.

Het classicistische portret lijkt in zijn gladde uitwerking haaks te staan op het ideaal van onze tijd. Of toch niet? Zijn de gephotoshopte models op de glossies niet de Krusemans van deze tijd? Ook hier zien we vrouwen, die eruit zien als onsterfelijke godinnen met een volmaakte huid waar de tand des tijds geen vat op lijkt te hebben.

Cornelis Kruseman
olieverf op donkergroene ondergrond

Cornelis Kruseman – De Raphael van het Noorden was in de eerste helft van de negentiende eeuw een beroemd kunstenaar. Zijn genreschilderijen, portretten, religieuze werken en historische voorstellingen oogstten in zijn tijd zowel bewondering als kritiek. Verzamelaars uit de hoogste (hof)kringen kochten zijn werk en hij verkreeg diverse opdrachten variërend van religieuze voorstellingen tot statige portretten. (Bron: website.rkd.n)

volg de meester [ 1-24] | van oude meesters en dingen die niet voorbijgaan