Edgar Reitz begon in 1984 zijn levenswerk typisch Reitziaans : De allereerste episode van Heimat (1984) heette Fernweh. Paul Simon loopt aan het einde van deze aflevering het beeld uit en laat zijn vrouw Maria met hun zoontjes Anton en Ernst achter. Paul heeft last van Fernweh. Hij gaat naar Amerika.In de Nederlandse Heimat-editie is Fernweh vertaald met “reislust”, maar het oorspronkelijke Duitse woord is veel mooier. Jammer dat we het woord niet gewoon in het Nederlands hebben overgenomen, net als “heimwee”. In het Duits kan verlangen blijkbaar pijn doen. De verte wekt verlangen op, maar ook pijn. Fernweh.
De ondertitel van Die andere Heimat (2013) luidt: Chronik einer Sehnsucht. Weer zo’n Duits woord met een reliëf dat je in ons polderlandje niet vindt: Sehnsucht. Deze Sehnsucht wordt belichaamd door Jakob Simon die ernaar verlangt om net als veel streekgenoten naar Brazilië te emigreren. Eigenlijk is hij de 19e eeuwse versie van Paul Simon uit de eerste reeks van Heimat. Jakob en Paul hebben beiden Fernweh.
Deze combinatie van Heimat en Fernweh is typisch Reitziaans. Het verlangen naar het vaderland en het verlangen naar het vreemde lijken voor Edgar Reitz uit dezelfde bron, of misschien beter gezegd, uit dezelfde innerlijke verwonding te komen. Misschien is het wel ons verlangen naar het verloren paradijs. De een projecteert dat op huis en haard en op het verleden (toen alles beter was!). Voor anderen, en dat zijn zielen als Jakob en Paul, ligt achter de horizon en in de toekomst een nieuwe wereld. (het mooiste moet nog komen!).
Die andere Heimat – Chronik einer Sehnsucht | edgar-reitz.com | heimat123.de
