Volgende week wordt er weer een nieuwe editie van de Top 2000 gedraaid. We horen dan het oude in een nieuwe volgorde aan ons voorbijtrekken. Sinds de eerste editie van de top 2000 in 1999 is het evenement vooral een feestje voor veertigers en vijftigers. Dat is duidelijk zichtbaar in het café van het jaarlijks terugkerende Top 2000 a gogo. Dat komt waarschijnlijk omdat zij de gouden jaren van de popmuziek (1965-1975) bewust hebben meegemaakt.

Als ‘bijna-vijftiger’ was ik er nog net bij. In 1974 kreeg ik een cassetterecorder waarmee ik op vrijdagmiddag wekelijks opnamen maakte van de Top 40. Veel bandjes heb ik nog altijd bewaard. Een ervan dateert van 26 december 1975 met opnamen van de Top 100 van dat jaar. Daarin stond ook Listen to the music van The Doobie Brothers. Dit nummer bereikte een 94e plaats in de Top 100 van 1975. In november en december 1972 hadden de Doobie Brothers met hetzelfde nummer al eens in de Top 40 gestaan.

Wat stond er deze week veertig jaar geleden in de Top 40?

Crazy Horses van The Osmonds, Ben van Michael Jackson, Het Bananenlied van André Van Duin, Claire van Gilbert O’Sullivan, Clap Your Hands And Stamp Your Feet van Bonnie St. Claire & Unit Gloria, Listen To The Music van The Doobie Brothers, You’re A Lady van Peter Skellern, Shalalie Shalala van Gert en Hermien, Mexico van The Les Humphries Singers en Sugar Me van Lynsey De Paul.

Top 40 van 1972, week 51 [ top40.nl ]

Ik ben alweer over de helft van het vijfde seizoen Mad Men. De Amerikaanse tv-serie over een stel reclamejongens (ad men) aan de Madison Avenue in New York is een van de beste tv-series ooit gemaakt. Vier keer op rij won Mad Men een Emmy Award, de allerhoogste televisieonderscheiding. De vijfde reeks haalde net geen Emmy Award binnen maar blijft op hetzelfde hoge niveau. Meestal raken series na een paar seizoenen sleets, maar Mad Men blijft prikkelen. In de eerste plaats komt dat door de geniale scenarist Matthew Weiner, de geestelijk vader van Mad Men. Daarnaast is er de geweldige cast en last but not least het production design.

Mad Men is een period piece. Dat betekent dat elk detail op de set ondervraagd is: hoor jij wel thuis in deze tijd? De art director en set decorator hebben de jaren zestig weer helemaal tot leven gebracht. Mad Men brengt geen karikatuur van de jaren zestig met de overbekende style icons zoals je ziet in films met Austin Powers of Down with Love. De makers laten vooral de verscheidenheid van de jaren zestig zien. In het eerste seizoen zitten we eigenlijk nog helemaal in de late jaren vijftig. Sommige meubels dateren zelfs nog van vóór de oorlog. De kleuren zijn zacht, de ruimtes met lambriseringen tamelijk donker.

In het vierde seizoen breken de mid sixties door: de ruimtes zijn veel lichter geworden, de kleuren feller en het design strak en minimalistisch. Tussen 1960 en 1970 zien we het tijdsbeeld eerder verglijden dan verschuiven. De jaren zestig blijken niet te bestaan als één iconisch beeld. Zo is het ook met de personages met hun vele kanten. Don Draper is aan de ene kant een overspelige egomaan, aan de andere kant is hij een gewetensvolle binnenvetter. Deze perspectivische blik is een van de grote kwaliteiten van Mad Men. Het speelt zich allemaal een halve eeuw geleden af, maar het gaat helemaal over ons, over onze verlangens, ambities, angsten en mijmeringen.

Door de serie zijn historische gebeurtenissen verweven, meestal incidenteel. De lotgevallen van het personeel van SCDP worden door deze ankerpunten verbonden met het leven van iedereen die er toen bij was. Zoals in episode 8 : Lady Lazarus, waarin een commercial voor Chevalier Blanc gemaakt wordt. De opdrachtgevers willen er graag muziek bij zoals in de Beatlesfilm A Hard Day’s Night. De babyboomers zijn voor fabrikanten een felbegeerde markt en met popmuziek denken ze de jeugd aan hun producten te kunnen binden. De veertiger Don Draper, die is opgegroeid met muziek van Glen Miller, weet niets van de nieuwe Britse muziek en vraagt zijn veel jongere vrouw Megan of ze hem een beetje op de hoogte wil brengen.

Aan het einde van de aflevering komt ze met het nieuwste album van the Beatles binnen. Revolver, het is augustus 1966. Don zet de plaat op met het eerste nummer. We horen Tomorrow never knows. De kenners weten dat dit niet klopt, want het eerste nummer van kant twee is Good day sunshine. Na een poosje geluisterd te hebben, zet Don de plaat weer uit. We zien nog net even hoe de naald boven het laatste nummer van de plaat omhoog beweegt. Dat nummer is wéll Tomorrow never knows. Een geweldige keuze en een typische afsluiter voor een Mad Men episode. Het kostte de producent wéll 250.000 dollar om een fragment van Tomorrow never knows te mogen gebruiken.

Mad Men season 5 episode 8

In Die Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Musik citeert Friedrich Nietzsche een lang fragment uit Die Welt als Wille und Vorstellung, het hoofdwerk van zijn leermeester Arthur Schopenhauer. Hij reflecteert hierin over het wezen van de muziek. Volgens Schopenhauer onderscheidt de muziek zich van de andere kunsten doordat zij geen afbeelding of verschijning is, maar de meest directe uitdrukking van de wereldwil.

Voor Nietzsche lag de oorsprong van de Griekse tragedie in de geest van de muziek en in het muziekdrama van Richard Wagner zag hij de wedergeboorte van de tragedie in zijn eigen tijd. Maar toen in Bayreuth in 1876 de Ring des Nibelungen voor het eerst werd opgevoerd, raakte hij hevig teleurgesteld in Wagner. In zijn boek uit 1872 is daar nog niets van te merken. De 27-jarige professor filologie uit Basel heeft al zijn hoop gesteld op Wagner.

Wagner‘s ideaal van het Gesammtkunstwerk waarin de kunstvormen met elkaar verstrengeld zijn, zou in de twintigste eeuw in de film tot uitdrukking komen. Beeld en geluid versterken elkaar in de film wederzijds. Zoals Schopenhauer in 1819 al schreef, zijn beelden en begrippen de afgepelde buitenste schil van de dingen terwijl de muziek het hart van de dingen vormt. Vanuit dit bewustzijn werken de meeste filmcomponisten: door de muziek, hoe minimaal deze soms is, leggen ze het emotionele centrum bloot. Niet voor niets zeggen we dat de muziek de kortste weg naar de ziel is.

Denn die Musik ist, wie gesagt, darin von allen anderen Künsten verschieden, dass sie nicht Abbild der Erscheinung, oder richtiger, der adäquaten Objectität des Willens, sondern unmittelbar Abbild des Willens selbst ist und also zu allem Physischen der Welt das Metaphysische, zu aller Erscheinung das Ding an sich darstellt. (…) Indem die Begriffe nur die allererst aus der Anschauung abstrahirten Formen, gleichsam die abgezogene äussere Schale der Dinge enthalten, also ganz eigentlich Abstracta sind; die Musik hingegen den innersten aller Gestaltung vorhergängigen Kern, oder das Herz der Dinge giebt.
 
Bron: Die Welt als Wille und Vorstellung III. Band §51 [ zeno.org ]