Maandelijks archief: oktober 2013

Le Peintre Graveur

hét standaardwerk over de kopergravure in 21 delen (1803-1821)
van Johann Adam Bernhard Ritter von Bartsch (1757-1821)

Aan het begin van de negentiende eeuw werd in Wenen een omvangrijk werk gepubliceerd over de kopergravure door de meestergraveur Adam von Bartsch. Het werk werd, waarschijnlijk uit commercieel oogpunt, in het Frans uitgegeven. Nog altijd geldt het als een standaardwerk over de graveerkunst. Le Peintre Graveur bestaat volledig uit tekst. In 1978 werd een begin gemaakt aan een geïllustreerde editie in het Engels. The Illustrated Bartsch moet uiteindelijk 164 delen omvatten met een integrale vertaling van de Franse tekst. De geïllustreerde (96) delen (51.525 gravures) zijn inmiddels al verschenen. En onlangs bracht Michael Imhof Verlag een monografie over Von Bartsch op de markt in twee delen die 1219 illustraties bevatten.

Adam von Bartsch
Johann Adam Bernhard Ritter von Bartsch
zelfportret uit 1785
Adam von Bartsch trat 1777 als Skriptor in die kaiserliche Hofbibliothek in Wien ein, studierte unter Jacob Schmuzer an der Wiener Kupferstecherakademie den Kupferstich und wurde 1791 erster Kustos der Graphiksammlung der Hofbibliothek. Er war Ratgeber vieler namhafter Sammler, u. a. des Herzogs Albert von Sachsen-Teschen, der eine der bedeutendsten Sammlungen an Graphik und Handzeichnungen seiner Zeit zusammentrug. Im 20. Jahrhundert erfolgte die Zusammenlegung beider Sammlungen zur heutigen Albertina. Ab 1794 veröffentlichte Bartsch wissenschaftlich fundierte Catalogues raisonnés zu verschiedenen Graphikern und gab zwischen 1803 und 1821 in 21 Bänden sein Opus magnum, den Le Peintre Graveur, in französischer Sprache heraus.
 
Le Peintre Graveur umfasst nach Schulen gegliedert zahlreiche Verzeichnisse der Druckgraphik Alter Meister des 15.–18. Jahrhunderts und wird noch heute als Standardreferenzwerk zitiert. Bartsch führte das nach ihm benannte Nummerierungssystem für die Radierungen Rembrandt van Rijns (z. B. „Bartsch 17“ oder „B17“) und die Graphiken vieler anderer Künstler ein, das nach wie vor als Standard gilt. Sein Begriff des peintre-graveur, also des Maler-Graphikers wird noch heute verwendet, um Radierer, die nach eigenen Vorlagen schaffen, von jenen, die nach fremden Vorlagen stechen (Reproduktionsgraphik), abzugrenzen.
 
Bron: de.wikipedia.org

Adam von Bartsch [ de.wikipedia.org ] | Adam von Bartsch [ imhof-verlag.de ]

postzegels uit het ondermaanse

150 jaar geleden verscheen de eerste postzegel in het Ottomaanse Rijk

postzegelIn 1908 werd het Ottomaanse Rijk door de Jonge Turken hervormd tot een constitutionele monarchie. Na de Balkanoorlogen en de Eerste Wereldoorlog werd sultan Mehmet VI afgezet en opgevolgd door Mustafa Kemal Atatürk als eerste president van het moderne Turkije, dat nu een westers land geworden was. Maar vóór de hervormingen van Atatürk waren Turkije en de gebieden op de Balkan en in het Midden-Oosten die door de Ottomanen bezet gehouden werden, nog volledig islamitisch. Overal binnen het Rijk werden het Arabische alfabet en de islamitische jaartelling gebruikt. Toen in 1863 de eerste postzegel van het Ottomaanse Rijk verscheen, leek deze van een andere planeet te komen. Alleen aan de halve maan was te zien, dat het een Ottomaanse postzegel moest zijn.

postzegel
Sultan Mehmet op een Ottomaanse postzegel die de overwinning op de geallieerden op Gallipoli in 1915 herdenkt

Anders dan in Europese en Amerikaanse landen werd het staatshoofd, in dit geval de sultan, niet afgebeeld. Er was immers een verbod op het afbeelden van levende wezens. Na 1908 verandert dit. Dan zien we ook postzegels met sultan Mehmet V, bijvoorbeeld naast het kaartje van de Dardanellen waar de Ottomanen in 1915 de invasie van de geallieerden een halt hadden toegeroepen. De sultan had op dat moment feitelijk weinig macht meer. De grote triomfator van de Slag om Gallipoli was niet de sultan maar een soldaat: Mustafa Kemal. Het afbeelden van zijn gelaat was bepaald niet verboden. Tot op de dag van vandaag verschijnt “de vader van alle Turken” nog altijd op Turkse postzegels.

postzegel
onder sultan Abdoel-Hamid II werd met hulp van Duitse ingenieurs na 1903 begonnen met een spoorlijn tussen Constantinopel en Bagdad. De locomotief was geen levend wezen en mocht dus afgebeeld worden.
The Ottoman Empire began issuing stamps in 1863, when the Empire was still more or less in control of vast areas including modern Tunisia, Libya, Egypt; the red sea coast of Arabia as far south as Yemen, including the holy cities of Mecca and Medina; some of what are now the Persian Gulf states, and of course Palestine; Syria and several provinces to the east which became known as Iraq.
 
postzegelIn the Mediterrean, the Empire held a number of important islands, including Crete, Cyprus, and Rhodes. In southeastern Europe the empire stretched nearly to Budapest, ruling what is now Bosnia, Serbia, Macedonia, Albania, and large portions of what is now northern Greece and southern Bulgaria.
 
Bulgaria itself, as well as Romania (then much smaller than its modern boundaries) had recently accepted de facto independence, although they were still nominally under the suzerainty of the Empire. The Ottoman Sultan was also considered to be the caliph, that is, the spiritual head of the Islamic faith throughout the world, although this was not in general recognized by the Shia.
 
Bron: dailykos.com

big data

gisteren gezien bij VPRO Tegenlicht:
Uw persoonlijke data zijn goud waard

Kennis is macht, meten is weten en data zijn goud waard. VPRO Tegenlicht opende gisteren weer het venster op de echte wereld. In dit geval de wereld van de datahandel. Een paar experts werden daarbij aan het woord gelaten: Jaron Lanier (Informaticus, muzikant, auteur en pionier op het gebied van virtual reality), Viktor Mayer-Schönberger (Professor aan Oxford en auteur), Brian Dalessandro (data-expert bij online reclamebureau Dstillery) en Alex Pentland (Professor ‘Media Arts & Sciences’ aan de MIT en een van de meest invloedrijke datawetenschappers ter wereld.)

Big Data
Big Data is watching you

Doordat we via zoekmachines, sociale media en mobiel telefoonverkeer digitale sporen achterlaten, is een hele industrie ontstaan om deze sporen te verzamelen en te analyseren. Deze analyses worden weer aan bedrijven, organisaties en overheden doorverkocht. Data mining of data warehousing wordt het genoemd. Sociologie en massapsychologie stonden al langer in dienst van marketing. Maar met big data erbij wordt het zelfs mogelijk om het (koop)gedrag van individuen en groepen te voorspellen. Hoe gevaarlijk is dat?

Professor Alex “Sandy” Pentland is optimistisch. Big data maakt het volgens hem mogelijk om ziektes en misdaad te bestrijden en zelfs om oorlog te voorkomen. Tegenlicht neemt een kijkje bij Predpol in San Francisco. De politie patrouilleert daar waar volgens data-analyse van de computer een grotere kans op misdaad is. Het lijkt te werken. De aanwezigheid van de politie werkt preventief. Toch vind ik het optimisme van Pentland ook naïef. Als je met big data oorlog kunt voorkomen, kun je er ook oorlog mee ontketenen.

Jaron Lanier is realistischer. De macht van data is subtieler en verraderlijker dan de botte macht van wapens. We zijn met onze smart phones, tablets en pc’s ingesponnen in een wereldwijd web waar we onze sporen achterlaten die gebruikt worden om ons gedrag te beperken door het subtiel te manipuleren.

Uw persoonlijke data zijn goud waard [ tegenlicht.vpro.nl ]