Curse of the Ring (2004) van Uli Edel
Meeliftend op het succes van de Lord of the Rings trilogie (2001-2002-2003) verscheen in 2004 de miniserie Ring of the Nibelungs (alternatieve titel Dark Kingdom: The Dragon King) aanbevolen met de tagline “The Nordic legend that inspired J.R.R. Tolkien to write the Lord of the Ring trilogy”. Het is waar dat Tolkien zich zwaar heeft laten inspireren door Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner. Sinds Wagner en het Derde Rijk met elkaar verbonden zijn, wordt dat nog wel eens “vergeten”. Wagner baseerde zijn opera op het Nibelungenlied. Ja, er wordt heel wat aangerommeld met dit oerverhaal.
Het Nibelungenlied is oorspronkelijk mondeling overgeleverd. In de dertiende eeuw is het opgetekend in verschillende handschriften waarvan er 34 bewaard zijn gebleven. Deze worden ingedeeld in drie stammen die vaak genoemd worden naar de plaats waar ze bewaard worden: ‘MS A’ in München, ‘MS B’ in Sankt Gallen en ‘MS C’ in Donaueschingen. De beroemde verfilming van Fritz Lang uit 1924 splitst het verhaal in twee delen: Siegfried en Kriemhild’s Rache. Fritz Lang schreef samen met zijn vrouw Thea von Harbou het scenario en zij volgden tamelijk nauwkeurig de middeleeuwse manuscripten.
Nog steeds is Die Nibelungen van Fritz Lang uit 1924 onovertroffen. De verfilming van Harald Reinl uit 1966/67 is spierballenkitsch geworden en Ring of the Nibelungs van Uli Edel uit 2004 maakt een potje van het verhaal. Edel citeert verschillende malen scenes uit de versie van 1924. Bijvoorbeeld de scene met de confrontatie tussen Kriemhild en Brunhild op de trap voor de kathedraal of de sterfscene van Siegfried. Maar van het krachtige en spookachtige van de oerfilm van Fritz Lang is niets overgebleven. Natuurlijk beweegt een draak uit de computer zich veel soepeler dan de houterige draak uit 1924, maar de mythische sfeer is verloren gegaan. Daarvoor in de plaats krijgen we gelikte computer-generated imagery. Regisseur Uli Edel had kunnen leren van zijn collega Werner Herzog die met zijn interpretatie van Nosferatu (1979) bewust dichtbij de oerfilm van F. W. Murnau uit 1922 is gebleven. Maar Edel is gezwicht voor glamour fantasy.
in het Romeinse Rijk rond het jaar 300 (rood) en de verspreiding tot het jaar 600 (geel). Het Nibelungenlied speelt zich af rond het jaar 450.
Zo begint Ring of the Nibelungs. Maar klopt dit wel? In 496 had Chlodovech, de koning van de Franken, zich in Reims weliswaar laten dopen. Daarmee was de eerste Germaanse stam bekeerd tot het orthodoxe christendom. Maar rond het jaar 500, waren behalve de Franken alle andere Germaanse stammen nog ariaans of heidens. Het grootste deel van Europa was dus nog niet bekeerd tot het orthodoxe christendom.
In het Nibelungenlied wordt de ondergang van de Bourgondiërs beschreven. Deze werden in het jaar 534 door de Franken verslagen. Maar het Nibelungenlied gaat over eerdere episodes, tijdens het Eerste Bourgondische Rijk (407-436) en de nederlaag van de Bourgondiërs in 451 tegenover Atilla de Hun (Koning Etzel in het tweede deel van het Nibelungenlied).
