Dagelijks archief: zondag 26 april 2009

die Welt als Wille und Vorstellung

gisteren gezien: North by Northwest (1959)

vistavisonEen halve eeuw geleden leek de wereld mij een stuk mooier. Of moet ik zeggen dat ik hou van die bril met vistavison glazen en een zweem van technicolor over de dingen. Maar toch ook van die dingen zelf. Aangeraakt door ongeremd optimisme en vooruitgangsgeloof, leken zij de hemel op aarde te brengen. Een valse voorstelling, ik weet het. Maar illusies verzachten ook met terugwerkende kracht de werkelijkheid en daarom blijf ik de zoete pijn van de nostalgie koesteren. Een goede manier om mij even helemaal onder te dompelen in het verleden, is het kijken van een oude film en dan te letten op ogenschijnlijke bijzaken: een geparkeerde auto, de kleding van de voorbijgangers op straat, het meubilair in de lounge van het hotel, de uithangborden in de stad…

1957 Ford Custom
1957 Ford Custom
voor United Nations Headquarters in New York in North by Northwest (1959)
1958 Lincoln Continental Mark III
1958 Lincoln Continental Mark III (links)
voor Mount Rushmore (South-Dakota)
in North by Northwest (1959)

North by Northwest stond gisteren op het menu, de Hitchcock-klassieker waarvan gezegd wordt dat het de eerste “James Bond” film was. En het is waar. Het flinterdunne spionageverhaaltje, de humoristische dialogen, de gentleman en het meisje, de vele locatiewisselingen, de modernistische ranch, de actiescenes (o.a. bij een landmark), het tijdsbeeld. Het lijkt soms sprekend Goldfinger, maar dat zeg ik omdat ik Goldfinger (1963) al vele malen gezien had, voordat ik North by Nortwest zag. Het was toch Hitchcock die het ‘James Bond concept’ als eerste in de praktijk bracht, ook al maakte hij nooit één James Bond film.

North by Northwest
Cary Grant en Eva Marie Saint

Voor de ‘inhoud’ (voor zover je bij een onzinplot over inhoud kunt spreken) hoef ik crowdpleasers als North by Northwest of Goldfinger niet te zien. Maar als tijdsdocument vind ik ze wel interessant. In mijn verbeelding dring ik dan ergens op de achtergrond of net buiten beeld de film binnen in een wereld die niet meer bestaat. Het maakt mij niet altijd uit of het tijdsbeeld echt is of gereconstrueerd. Een perfectionist als Martin Scorcese doet dat laatste met Aviator bijvoorbeeld tot in de puntjes. Hij liet voor die film zelfs alles in technicolor opnemen. Het is de filmische werkelijkheid, de wereld als voorstelling en een metafoor van de werkelijkheid zélf. “Maar ondertussen bromt onder dit alles de blinde wil, die ons allen voortstuwt door de tijd, doelloos draaiend om een tijdloos midden…” zou de pessimistische filosoof eraan toevoegen.

vintage trailer ingeleid door Alfred Hitchcock

andere bekende films uit 1959
Ben-Hur, Some Like it hot, The Nun’s Story, Anatomy of a Murder, Tiger Bay, Sleeping Beauty, Hound of the Baskervilles, Pillow Talk, Rio Bravo,
Bron: movies.toptenreviews.com

oldtimers in North by Northwest [ imcdb.org ]