Het is altijd zo dubbel met die films waarin gewelddadigheid als filosofisch thema wordt gepresenteerd. Expliciet geweld is dan blijkbaar altijd nodig om expliciet geweld te kunnen becommentarieren. We zagen dat al in Pulp Fiction (1994), Natural Born Killers (1994) (beiden naar een verhaal van Quentin Tarantino) en in Fight Club (1999). De films worden doorgaans bejubeld, en zouden helemaal niet gewelddadig zijn maar geweld juist ter discussie stellen.
Fight Club schijn je te moeten zien als een aanklacht tegen de consumptiemaatschappij en kritiek op het materialisme. Dat geeft de hoofdpersoon en de filmproducent het alibi om met een laffe hoeveelheid geweld dat kritische commentaar in beeld te kunnen brengen. Maar in mijn ogen heeft deze film een heel andere functie. In zekere zin heeft de bioscoop de rol overgenomen van de vroegere arena, waarin (de hardste) gladiatoren ons konden laten zien hoe we in een gevecht van leven of dood moesten zijn, hoe een echte man hoorde te zijn. Een doodsverachter. Dat mannelijkheidsideaal is blijkbaar onveranderlijk, ook al gaan mannen tegewoordig naar zelfhulpgroepen waar ze na afloop elkaar huilend in de armen vallen. Hoezo kritiek op de moderne consumptiemaatschappij? Kassa!
De sterk kritische kijk op consumptie en het moderne leven lijkt op Naomi Klein’s boek No Logo zorgde voor kritiek van de recensenten. Critici zoals Ebert keurden de zogenoemde “fascistische” thema’s in de film af, terwijl anderen commentaar hadden op de anarchistische, nihilistische en boeddhistische idealen. Beide vormen keren in de film terug: de oprichting van de individualistische en antimaterialistische organisatie “Fight Club” en de overgang naar Project Mayhem, een georganiseerde anarchie, die onder toezicht staat van alleen Tyler Durden. De samensmelting van deze twee ogenschijnlijk tegenstrijdige denkwijzen zorgde voor kritiek op de filosofische waarde van deze film.
Bron: nl.wikipedia.org
