Dagelijks archief: maandag 9 mei 2016

Napoleon in Egypte [ 2 ]

gelezen: Napoleon (2014) van Andrew Roberts
Hoofdstuk 7: Egypte (Napoleon’s expeditie naar Egypte 1798-1799)

De expeditie van Napoleon naar Egypte in 1798/1799 mocht in militair opzicht dan wel eindigen in een fiasco, de impact van zijn oosterse avontuur op de cultuur was enorm. Napoleon had dat bewust ook zo gewild. Niet voor niets reisden 167 zogenaamde “savants” mee, wetenschappers en kunstenaars die de Franse expeditie naar het land van de farao’s cultureel gewicht moesten geven. Misschien wel de grootse verdienste van deze militaire onderneming was de geboorte van een nieuwe wetenschap: de egyptologie.

Jean-Léon Gérôme
Jean-Léon Gérôme (1824-1904)
voorstudie van “Bonaparte devant le Sphinx” (1867)
Gérôme maakte er een educatieve voorstelling van, een schoolplaat avant la lettre. Dat de Fransen de neus van de sphinx zouden hebben afgeschoten, is overigens een fabeltje.

Ook voor de schilderkunst was de expeditie naar Egypte vruchtbaar en had tot ver in de negentiende eeuw invloed op schilders die zich oriëntalisten noemden. Terwijl Duitse schilders de geïdealiseerde Middeleeuwen als een grote inspiratiebron zagen, namen schilders in Frankrijk graag een duik in de sprookjeswereld van 1001 Nacht. De thema’s liepen uiteen van sprookjes tot historische taferelen. In de jaren zestig schilderde Jean-Léon Gérôme een paar schilderijen waarop Napoleon te zien is tijdens zijn veldtocht in Egypte. Het zijn oriëntalistische schilderijen die vooruitlopen op de vroege film van de twintigste eeuw waarin historische juistheid en dramatiek verenigd zijn.

Jean-Léon Gérôme
Jean-Léon Gérôme (1824-1904)
Bonaparte devant le Sphinx (1867-68)
Jean-Léon Gérôme
Jean-Léon Gérôme (1824-1904)
Napoleon en zijn Generale Staf (1867)

Napoleon in Egypte [ 1 ] | Napoleon en zijn schilders | Napoleon on the Nile