Dagelijks archief: zondag 29 mei 2016

filmen bij kaarslicht [ 2 ]

schetsen gemaakt bij Dangerous Liasons (1988) en Dr. Thorne (2016)

Ik kan tegenstanders van mooifilmerij goed begrijpen. Alleen mooie plaatjes maken nog geen goede film. Toch verdraag ik mooie plaatjes goed, zelfs al is de film matig of zelfs slecht. Kostuumdrama kijk ik vooral uit esthetische redenen. Ik weet best dat het verleden niet zo mooi was als de art directors van historisch drama mij willen laten geloven. En toch vind ik het prettig om dat juist te geloven.

Kostuumdrama op televisie is niet alleen de erfgenaam van het bevestigende romantische tafereel uit de Biedermeierperiode het speelt zich er vaak ook in af. Misschien wel de helft van het Engels kostuumdrama brengt ons terug in de burgerlijke wereld van Jane Austen en de Brontë Sisters, de eerste helft van de negentiende eeuw.

Ik weet best dat het verleden niet zo mooi was als de art directors van historisch drama mij willen laten geloven. En toch vind ik het prettig om dat juist te geloven.

In een kostuumdrama stappen we vaak een schilderij binnen. We zien intieme huiselijke taferelen waarin de belichting niet onbelangrijk is. Natuurlijk licht dat via hoge vensters naar binnen valt of olielampen en kaarslichten die het beeld een warme gloed geven waar zelfs de zachtste elektrische sfeerverlichting niet aan kan tippen. De cinematografen en belichters reconstrueren vaak de belichting uit de traditionele schilderkunst.

scène uit Barry Lyndon (1975)
Let op het onscherpe, schilderachtige profiel rechts, dat herinnert aan schilders die Caravaggio navolgden, zoals Joseph Wright of Derby.

Tegenwoordig zien we dat er in historisch drama bij kaarslicht scherp gefilmd kan worden. Maar dat was niet altijd zo. Voor Barry Lyndon (1975) liet Stanley Kubrick voor zijn vaste cinematograaf John Alcott een speciale lens ontwikkelen voor de low key fotografie.

Afgelopen week maakte ik in mijn schetsboek wat schetsen van portretten van John Malkovic en Tom Holland uit respectievelijk Dangerous Liasons en de BBC-serie Dr. Thorne. Juist de dramatische belichting geeft vaak het gevoel een schilderij binnen te stappen.

schetsboek 2016
John Malkovic in Dangerous Liasons 1988

In het digitale tijdperk komt de tijd tot 1860 schilderachtig op mij over. Maar dat komt vooral door de beeldvorming en die krijg ik door schilderkunst en de gereconstrueerde schilderkunst uit het historische drama. Licht en kleur spelen daarin een hoofdrol.

schetsboek 2014
Tom Holland in Dr. Thorne (2016)

filmen bij kaarslicht [ 1 ]