Simon Schama voegt zich met zijn Burgers – Kroniek van de Franse Revolutie in de traditie van Edmond Burke. Deze reflecteerde in 1790: ″All circumstances taken together, the French revolution is the most astonishing that has hitherto happened in the world.”
De Reflections on the Revolution in France verschenen in november 1790. Frankrijk was een constitutionele monarchie in wording, Mirabeau leefde nog, de guillotine was nog niet in gebruik genomen en de Tweede Revolutie (10 augustus 1792) had nog niet plaatsgevonden. Maar Burke voorzag het al: “The most wonderful things are brought about in many instances by means the most absurd and ridiculous; in the most ridiculous modes; and apparently, by the most contemptible instruments. Every thing seems out of nature in this strange chaos of levity and ferocity, and of all sorts of crimes jumbled together with all sorts of follies.″
Na de Tweede Wereldoorlog zou de conservatieve visie van Burke op de Franse Revolutie weer opleven. Had de revolutie van 1789 immers niet indirect de totalitaire ideologieën van de twintigste eeuw voortgebracht? Stalinisme en fascisme verschilden in wezen niet van het schrikbewind van Robespierre. Onder westerse historici begon er een revisie op gang te komen waarbij vooral de schaduwkanten van de Franse Revolutie meer naar voren kwamen. Achter het ijzeren gordijn bleef men de Franse Revolutie positief beoordelen als de voorloper van de Russische Revolutie van 1917.
Sovjet Unie, 1989
In 1989, vlak voor de ineenstorting van de Sovjet Unie, verschenen er ter gelegenheid van de 200e verjaardag van de Franse Revolutie nog postzegels achter het ijzeren gordijn met daarop de beeltenis van de jakobijnse “martelaar” en communist avant-la-lettre Marat. Ook dictator Robespierre werd nog vereerd met een postzegel.
Er zijn genoeg parallellen te trekken tussen de Franse en de Russische Revolutie, tussen sansculotten en proletariërs en tussen jakobijnen en bolsjewieken. Lenin en Trotski hadden zich zozeer in de geschiedenis van de Franse Revolutie verdiept dat ze hun eigen Thermidor (val van Robespierre en zijn aanhang) vreesden.
