Dagelijks archief: woensdag 20 december 2006

terug naar Herculaneum

vandaag bezocht: de laatste uren van Herculaneum
in Museum het Valkhof in Nijmegen, nog tot 18 maart 2007

Vanmiddag bezocht ik met mijn broer de tentoonstelling in het Museum het Valkhof over de opgravingen in Herculaneum. Vijfentwintig jaar geleden bezochten we samen het zusterstadje van Pompeï. Dat was toen nog grotendeels bedolven onder een dikke laag lava en as die op sommige plaatsen wel 25 meter dik was. Diep onder de grond bevond zich wel een gangenstelsel dat de koning van Napels in het midden van de achttiende eeuw had laten graven, om een groot aantal kunstwerken naar boven te halen. Twee eeuwen later bleek tijdens het blootleggen van de ruïnes dat deze onderneming rampzalig is geweest: het gangenstelsel had zich dwars door muren heengevreten, soms bekleed met kostbare mozaieken. Nu worden het Bourbongaten genoemd, om Carlo III van Bourbon, de Spaanse koning van Napels te gedenken.

In Herculaneum werden in tegenstelling tot Pompeï nauwelijks lichamen gevonden. Pas in 1982 werden aan de zee een aantal boothuizen opgegraven waarbij vele lichamen werden gevonden. De vluchtende inwoners hadden zich daar nog proberen in te schepen, maar werden door de lava, brokstukken en dampen spuwende vulkaan ingehaald. Een van de aangrijpendste ‘objecten’ op de tentoonstelling zijn de skeletten van een man, een jonge vrouw en jongen van ongeveer 15 jaar die in een van de botenhuizen zijn gevonden. Net als in Pompeï verraden de houdingen het drama. Daarbij komt nog dat de jongen een vergroeid opperbeen had waardoor hij waarschijnlijk moeilijk kon lopen…

De inwoners van Herculaneum stierven binnen enkele seconden. Toch waren de mensen niet onvoorbereid. Op de 24ste augustus hadden de hele dag donkere wolken en het gedonder van de Vesuvius de bewoners al gewaarschuwd. Velen pakten hun waardevolle spullen en vluchtten in de richting van het strand. De zee was de enige uitweg en ongetwijfeld waren al velen in boten via zee gevlucht.
 
HerculaneumEen groep van zo„n 300 mensen wachtte nog en zocht bescherming in de boothuizen. Anderen probeerden een grote boot die op het strand lag te water te laten, toen om 1 uur ’s nachts een gloeiend hete wolk van 500 ºC van as, vulkanische stenen en gas over de stad raasde. De nog op redding wachtende inwoners hadden geen schijn van kans.
De bewoners stierven doordat ze de gloeiend hete as en de gassen inademden: ze kregen een thermische shock. Door blootstelling aan de immense hitte verdampte in enkele seconden het lichaamsvocht.
De vluchtelingen op het strand waren op slag dood, letterlijk getroffen door de „brandende wolk„. De mensen in de boothuizen zaten beschut, maar ademden de fijne en gloeiend hete as in en stikten. Vervolgens werd de stad getroffen door nog eens vijf van dergelijke pyroclastische golven.
 
Bron: museumhetvalkhof.nl

Thuisgekomen toch maar eens een kijkje genomen op de site denkvooruit.crisis.nl

Ercolano
Frontespizio van Le Antichità di Ercolano Esposte uit 1754, verschenen in 8 delen (plus catalogus) tussen 1754 en 1792

De Japanse galerie Nukaga uit Tokyo bezit de volledige reeks van Le Antichità di Ercolano Esposte die verscheen tussen 1754 en 1792 op initiatief van koning Carlo III van Napels. De collectie gravures is in Japan gedigitaliseerd en nu online toegankelijk De opgravingen die vanaf het midden van de achttiende eeuw in Herculaneum en Pompeï werden ondernomen, zouden grote invloed hebben op het classicisme dat tussen 1770 en 1830 in de mode was. De Duitse archeoloog Johann Winckelmann speelde daarbij een leidende rol. In de laatste zaal van de expositie wordt hier aandacht aan geschonken.

Ercolano
detail van het Frontespizio uit 1754

Pink Floyd – Live At Pompeii – The Director’s Cut
Overigens heeft Pink Floyd zie stukje van zaterdag 16 december (hieronder) in 1971 een legendarisch concert gegeven in de arena van het nabij gelegen Pompeï.

PINK_FLOYD_LIVE_AT_POMPEII

Op de Director’s Cut die ik vorig jaar op DVD kocht, staan ook computersimulaties uit 1998 van de beroemdste vulkaanuitbarsting uit de geschiedenis, die nu ook in het Valkhof Museum te zien zijn.

museumhetvalkhof.nl | Le Antichità di Ercolano Esposte