Dagelijks archief: zaterdag 16 december 2006

de droom van Skrjabin

vannacht gezien op BBC One:
Pink Floyd in concert: The Dark Side of the Moon (1994)

Pink Floyd 1994In 1994 gaven David Gilmour, Rick Wright en Nick Mason (zonder Roger Waters dus) een concert met de muziek van het legendarische conceptalbum The Dark Side of the Moon. De drie veteranen spelen met forse versterking onder een reusachtige pupil waarin beelden worden geprojecteerd die omlijst worden met sublieme lichteffecten. Vooral de animaties bij het nummer Time met vloeibare horloges zijn indrukwekkend. Maar het is allemaal zo gelikt dat je haast gaat terugverlangen naar obscure zaaltjes met lage plafonds en ambachtelijke vloeistofdiaprojecties. Pink Floyd is voortgekomen uit de psychedelische undergroundscene, maar in de jaren negentig is de band al lang een merknaam geworden en moet het allemaal XXL. Toch kun je achter die schaalvergroting nog altijd iets van de undergroundscene van 1966 proeven. Als je nog verder terugblikt in de tijd, zie je Alexander Skrjabin mijmeren over het Gesammtkunstwerk waarin muziek en gekleurd licht samenvloeien en het publiek laten stikken in extase. De apotheose Eclipse lijkt daar ook voor gemaakt, maar eindigt toch weer met de hartslag uit Breathe.

Breathe, het openingsnummer, bestaat uit twee delen: gedurende één minuut is een hartslag hoorbaar, die geleidelijk aan sterker wordt terwijl ook korte geluidsfragmenten van de nummers die later op het album staan over de hartslag heen echoën. Dit deel heet ‘Speak To me’. Het einde van het album (Eclipse) is hetzelfde: een enkele hartslag. Hierop echter geen fragmenten van nummers meer, enkel een man (Gerry Driscoll, de toenmalige portier van de studio) die, héél zacht de zin “There is no dark side of the moon really, as a matter of fact, it’s all dark” uitspreekt. De titel slaat dan ook op al de schaduwrijke periodes in het leven en de zaken die hun schaduw op het leven werpen. De hartslag keert nog enkele malen terug doorheen het album, als de aanwezigheid van andere instrumenten afneemt, alsof deze constant aanwezig bleef.
 
Na ‘Speak To Me’ komt ‘Breathe’ Het nummer, dat ook Pink Floyd’s reünie op Live 8 opende, heeft een traag ritme en een sombere inhoud: “All you touch and you’ll see is all your life will ever be”.Dit nummer vloeit vlot over naar ‘On The Run’, een (voor die tijd) experimenteel nummer dat vooral bestaat uit VCS3 (een synthesizer). Ook zijn er veel geluidseffecten: de muziek komt afwisselend vanuit de linkerspeaker en de rechterspeaker. Ook zijn op de achtergrond geluiden van een luchthaven te horen en de voetstappen en adem van iemand die voortsnelt.
 
Op het einde van het nummer hoort men een muzikale explosie die een vliegtuigcrash voorstelt. Daarna begint samen met het tikken van een enkele klok ‘Time’, een van de bekendste nummers op het album. Ook hier zijn geluidseffecten aanwezig: een kakofonie van klokken en bellen die tegelijkertijd afgaan. Hierna volgt er een drumsolo (toen deze moest worden opgenomen was er maar één tom aanwezig voor drummer Nick Mason, dus moest na elke slag de tom herstemd worden om de geluidsverschillen te bekomen), waarna het nummer echt begint. Na een strofe en een refrein is er een lange gitaarsolo, waarna er opnieuw een strofe en refrein komen. De tekst gaat over hoe snel de tijd wel niet gaat, de verloren jeugd en de kortstondigheid van het bestaan. Hierna komt de melodie van ‘Breathe’ terug. In het albumboekje staat de tekst van deze ‘Breathe-reprise’ apart aangegeven.
 
dark side of the moonHet vierde nummer is ‘The Great Gig In The Sky’. Nadat een man zegt niet bang te zijn van de dood, krijgt de pianoriff gezelschap van de andere instrumenten waarna Clare Torry een woordloze zang begint. Ze had de opdracht gekregen ‘doodsangst’ te laten horen in haar stem. De titel werd gekozen uit ironie: alsof de dood het hoge, mooie eindpunt van het leven zou zijn. Middenin het nummer zegt Myfanwy ‘Miv’ Watts: I never said I was frightened of dying. In 2005 klaagde ze Pink Floyd aan omdat ze geen auteursrechten zou krijgen van dit nummer. De zaak werd in der minne geregeld. Na ‘The Great Gig In The Sky’ moest men de langspeelplaat omdraaien, en daarom is dit het enige nummer dat niet vlot overgaat in het volgende. Op de recente cd-drukken is dit echter aangepast.
 
‘Money’, dat als vijfde op het album staat, was de eerste single van het album. Dit nummer is vooral bekend omwille van de rinkelende kassa waarmee het nummer opent, en die de onconventionele maat (7/4) aangeeft. Ook de saxofoon solo die halfweg overgaat in een gitaarsolo is een begrip geworden in de rock muziek. De gitaarsolo is wel in 4/4 maat omdat gitarist David Gilmour dat makkelijker soleren vond. De tekst gaat, logischerwijs, over geld: “Money, so they say, is the root of all evil today”.
 
‘Us And Them’ is het zesde en langste nummer op het album met een lengte van bijna acht minuten. Het onderwerp is (de zinloosheid van) oorlog. Ook dit nummer bevat een saxofoon solo en een korte dialooginterventie.
 
‘Any Colour You Like’ is een instrumentaal nummer, dat dezelfde baslijn heeft als ‘Breathe’. Daarom noemen sommigen het simpelweg ‘Breathe 2nd reprise’.
 
Het achtste liedje is ‘Brain Damage’. Het nummer, dat de meest klassieke vorm heeft (strofe refrein strofe refrein) handelt over de gevolgen van mentale achteruitgang. Het nummer bevat ook de albumtitel, samen met een verwijzing naar het trieste lot van Pink Floyd stichter [Syd Barrett]: “When the band you’re in starts playing different tunes, I’ll see you on the dark side of the moon”.
 
Het negende en laatste nummer op het album is ‘Eclipse’. Het is een korte climax, gevolgd door een fade-out van de hartslag.
 
Bron: wikipedia

Eclipse (Waters) 2:04

All that you touch
All that you see
All that you taste
All you feel.
All that you love
All that you hate
All you distrust
All you save.
All that you give
All that you deal
All that you buy,
beg, borrow or steal.
All you create
All you destroy
All that you do
All that you say.
All that you eat
And everyone you meet
All that you slight
And everyone you fight.
All that is now
All that is gone
All that’s to come
and everything under the sun is in tune
but the sun is eclipsed by the moon.

The Dark Side of the Moon Lyrics | Pink Floyd Forum