Im Westen nichts Neues verscheen 11 jaar na de Eerste Wereldoorlog en 11 jaar voor de Tweede Wereldoorlog. Hollywood volgde een jaar later met de verfilming All Quiet on the Western Front die in 1930 de twee belangrijkste Oscar’s won (beste film en beste regie). Onlangs zag ik een gerestaureerde versie op DVD. Het is in meer opzichten een opmerkelijke film: All Quiet on the Western Front is een van de eerste geluidsfilms, een van de eerste oorlogsfilms en een uniek tijdsdocument. Drie jaar later gingen in Duitsland het boek en de film al in de ban. De nazi’s voelden zich gebeten door Remarques bittere aanklacht. Nadat je het boek hebt gelezen of de film hebt gezien, is het onmogelijk om oorlog nog als een ‘laatste oplossing’ te zien. Toen de film werd ‘geschoten’ heerste er vrede en stonden de Duitse steden nog allemaal overeind. Maar nog geen 10 jaar later was het weer raak, goed raak. Dat maakt deze aanklacht extra bitter: blijkbaar kan oorlog niet erg genoeg zijn, om oorlog nooit meer als een ‘laatste oplossing’ te zien.
Paul heeft een Franse soldaat dodelijk verwond en verzorgt hem nog voordat deze sterft. Daarna smeekt hij hem om vergiffenis. Wanneer hij dit aan zijn wapenbroeders vertelt, zeggen zij dat hij geen schuldgevoel hoeft te hebben maar dat hij juist goed gehandeld heeft. Wanneer hij nog meer Franse soldaten doodt, kan hij zelfs een onderscheiding verdienen. Door het goedkeuren en aanmoedigen van moord bij beide partijen, worden de poorten van de hel wijd opengezet.
De anti-oorlogsfilm All Quiet on the Western Front (1930) verscheen in het interbellum als pacifistisch pamflet. In de Sovjet Unie werd het jonge medium toen al gebruikt voor propaganda en Duitsland zou enkele jaren later volgen. Pantserkruiser Potemkin (1925) en Triumph des Willens (1935) dienden respectievelijk communistische en fascistische idealen en riepen juist op tot overwinning, dus strijd. Die strijd zou tenslotte weer uitmonden in de waanzin die Erich Maria Remarque had beschreven.
Erich Maria Remarque (1898 – 1970) was een van de meest bekende en gelezen auteurs van Duitse literatuur in de twintigste eeuw.Zijn ouders waren Fransen en van bescheiden afkomst. Tijdens zijn studie aan de Universiteit van Münster werd hij in 1916 opgeroepen om zijn legerdienst te vervullen. Remarque vocht aan het Westelijk Front en werd verscheidene keren gewond. Na de oorlog volgde hij een leraarsopleiding, door de overheid aan oorlogsveteranen voorbehouden. ( … ) Op 31 januari 1929 verscheen zijn eerste echte roman, Im Westen nichts Neues. De eerste uitgever aan wie hij het boek aanbood, weigerde het te publiceren. Ondanks de enorme politieke controverse werden er het eerste jaar al 1,2 miljoen exemplaren van verkocht. Het vervolg, Der Weg zurück, verscheen in 1931. Zijn boeken werden in 1933 in het openbaar verbrand en zijn werk werd in Duitsland verboden. ( … )
Bron: nl.wikipedia.org
All Quiet on the Western Front [ imdb.com ] | AQotWF [ moviemeter.nl ]
