In 1819 schreef Paul Émile Debraux een chanson onder de titel Fan fan la tulipe. Uit dit lied ontstond de gelijknamige operettefiguur en personage uit de mantel-en-degenfilm. In 2003 verscheen er nog een remake met o.a. Penelope Cruz van het origineel uit 1952 dat als de meest geslaagde versie wordt beschouwd.
Fan fan la tulipe (1952) van Christian-Jaque is een zwierige en luchtige Franse film waarin Gérard Philippe een erg leuke schelm speelt. In vlagen doet hij mij met zijn ondeugende, jongensachtige uiterlijk denken aan Michael J. Fox. Als tegenspeelster heeft hij een rondborstige Gina Lollobridgida tegenover zich.
Fan fan la tulipe is luchtig van toon, het verhaal wordt vlot verteld en de casting en cinematografie zijn erg goed. Het verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van de Zevenjarige Oorlog (1756-1763). Er zijn ook enkele historische figuren bij, waaronder de Franse koning Lodewijk XV en zijn maîtresse de markiezin de Pompadour.
Ik ben ervan overtuigd dat Stanley Kubrick deze film ook gezien heeft voordat hij begon aan de verfilming van de schelmenroman The Luck of Barry Lyndon (1844) van William Makepeace Thackeray. Ook Barry Lyndon (1975) speelt zich af tijdens de Zevenjarige Oorlog.
Net als Christian-Jaque balanceert Kubrick op het randje van de karikatuur, met name in de types. De nuffige en verveelde types die de decadentie onder de Franse adel voortbracht, zie je zowel in Fan fan la Tulipe als in Barry Lyndon.
Anders dan Barry Lyndon is Fan fan la Tulipe een uitgesproken komische film. Zoals in de meeste swashbucklers zijn de schermgevechten meer choreografisch dan realistisch. Regelmatig neigt Christian-Jaque naar de burlesque. Als er in het legerkamp per ongeluk kruitvaten ontploffen, hangen de soldaten even later met een beroet gezicht en in gescheurde uniformen over een boomtak.
