Tijdens de geschiedenisles was ik meestal een oplettende leerling. Toch leerde ik de naam Gavrilo Princip pas kennen door een liedje van Herman van Veen op de langspeelplaat Iets van een Clown waar ik 32 jaar geleden veel naar luisterde.

Princip is een onmiskenbare tekst van tekstschrijver Rob Chrispijn waarin de zin “Als honingzwammen op een boom” getuigt van zijn passie voor paddenstoelen. De zin “Voor wie een doel zoekt of een doelwit is er altijd wel een ideaal om voor te sterven” was mij als 18-jarige op het lijf geschreven. Princip, die had nog eens principes! Veel Servische nationalisten zien dat nog steeds zo. Voor hen is hij geen moordenaar maar een volksheld.

Maandagavond zond ZDF het historische drama Das Attentat – Sarajevo 1914 uit. Hoofdpersonage is de Oostenrijkse onderzoeksrechter Leo Pfeffer die de aanklacht op de Servische terroristen moet voorbereiden. Hij moet werken onder grote druk uit Wenen en Berlijn. Tijdens het onderzoek ontdekt hij ongerijmdheden en komt zo op het spoor van een complot.

Het scenario van dit televisiedrama volgt een complottheorie die mij doet denken aan die in JFK van Oliver Stone. Omdat de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand geen havik maar een duif was, wilde de machtige wapenindustrie in het Oostenrijkse en Duitse Keizerrijk hem “opruimen”. Deze klus zou door een Servische nationalist opgeknapt moeten worden. De publieke opinie zou zich dan onmiddellijk tegen Servië keren en oorlog zou dan gerechtvaardigd zijn.